- Table View
- List View
Bhartiya Aarthik Paryavaran FYBA Second Semester - SPPU: भारतीय आर्थिक पर्यावरण एफ.वाय.बी.ए. सेमिस्टर २ - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr D. G. Ushir Dr S. R. Javale Dr Vijaykumar Wavaleप्रथम वर्ष कला सत्र-2 या वर्गासाठी अर्थशास्त्र: 'भारतीय आर्थिक पर्यावरण' हा विषय सामान्य स्तरावर ऐच्छिक स्वरूपाचा आहे. सुधारित अभ्यासक्रमानुसार प्रथम वर्ष कला (एफ.वाय.बी.ए.) सत्र-2 या वर्गासाठी लिहिलेले 'भारतीय आर्थिक पर्यावरण' हे क्रमिक पुस्तक व संदर्भ ग्रंथ आहे. सदर पुस्तक पूर्ण करताना अनेक संदर्भ ग्रंथ, नियतकालिके, वेबसाइटस यांचा आधार घेतला आहे. पुस्तकाची भाषा साधी व समजण्यास सोपी आहे. ज्या-ज्या ठिकाणी योग्य मराठी शब्द मिळाले नाहीत तेथे इंग्रजी शब्दांचाच उपयोग करण्यात आला आहे. सदर पुस्तक फक्त सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या प्रथम वर्ष कला सत्र-2 या वर्गासाठी लिहिलेले असले तरी इतर विद्यापीठांच्या विद्यार्थ्यांना तसेच स्पर्धा परीक्षांना सामोरे जाणाऱ्या विद्यार्थ्यांनाही उपयुक्त आहे.
Bhartiya Aarthik Vikas 1 Paper 3 TYBA Fifth Semester - SPPU: भारतीय आर्थिक विकास १ पेपर ३ टी.वाय.बी.ए. सेमिस्टर ५ - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr D. G. Ushir Dr S. V. Tile Dr S. R. Jawale Dr S. R. Pagarतृतीय वर्ष कला शाखेसाठी अर्थशास्त्र जनरल पेपर - 3 साठी 'भारतीय आर्थिक विकास' हा विषय निर्धारित करण्यात आला आहे. सर्वच देशांमधील सरकारांचा आर्थिक विकासाकडे बघण्याचा सध्याचा दृष्टिकोन लक्षात घेऊन अभ्यास मंडळाने अर्थशास्त्राच्या विद्यार्थ्यांना आर्थिक विकास आणि आर्थिक वृद्धीच्या संकल्पना समजणे आवश्यक आहे हे लक्षात घेऊन नवीन अभ्यासक्रमांमध्ये भारतीय आर्थिक विकास हा स्वतंत्र पेपर सामान्य स्तरावर आणला आहे. आर्थिक वृद्धी व विकास संकल्पनांचा अर्थ, गरज, महत्त्व, त्यांचे निर्देशक, दोघांमधील फरक इत्यादी बाबींचे सविस्तर विवेचन या पुस्तकामध्ये करण्यात आलेले आहे. नेहमीप्रमाणे पुस्तकाची भाषा अत्यंत ओघवती आणि विद्यार्थ्यांना सहजपणे कळेल आहे.
Bhartiya Aarthik Vikas 2 Paper 3 TYBA Sixth Semester - SPPU: भारतीय आर्थिक विकास २ पेपर ३ टी.वाय.बी.ए. सेमिस्टर ६ - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr D. G. Ushir Dr S. V. Tile Dr S. R. Jawale Dr S. R. Pagarतृतीय वर्ष कला शाखेसाठी अर्थशास्त्र सामान्य स्तर-3 (जी-3) सत्र 5 आणि 6 साठी भारतीय आर्थिक विकास हा विषय निर्धारित करण्यात आला आहे. या पाठ्यपुस्तकामध्ये नवीन अभ्यासक्रमांमध्ये अनेक नवीन सिद्धान्त आणि घटक घेण्यात आले आहेत. त्या सर्व घटकांचे सविस्तरपणे विश्लेषण या पुस्तकामध्ये मांडण्यात आलेले आहे. नेहमीप्रमाणे पुस्तकाची भाषा अत्यंत ओघवती आणि विद्यार्थ्यांनी सहजपणे कळेल अशी ठेवण्यात आलेली आहे. सदर पुस्तक सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या अभ्यासक्रमानुसार लिहिलेले असले तरी महाराष्ट्रामधील सर्व विद्यापीठांच्या अर्थशास्त्राचा अभ्यास करणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी त्याचप्रमाणे स्पर्धा परीक्षांचा अभ्यास करणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी हे पुस्तक उपयुक्त आहे.
Bhartiya Arthavyavstha Paper-1 ani Paper-2 First Semester FYBA New NEP Syllabus - SPPU: भारतीय अर्थव्यवस्था पेपर-१ आणि पेपर-२ प्रथम सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr Sunil Ugale Dr Amol Gaikwad Dr Manisha Aher"भारतीय अर्थव्यवस्था: पेपर-१ आणि पेपर-२" पुस्तक हे सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या (SPPU) नवीन राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण (NEP) 2020 अंतर्गत तयार करण्यात आलेले पुस्तक आहे. हे पुस्तक भारतीय अर्थव्यवस्थेच्या प्रमुख मुद्द्यांवर सखोल प्रकाश टाकते, जसे की अर्थव्यवस्थेचा अर्थ, विकसित व विकसनशील अर्थव्यवस्थांचे वैशिष्ट्य, तसेच भारतीय अर्थव्यवस्थेचा विकसनशील देश म्हणून अभ्यास. यामध्ये कृषी, उद्योग आणि सेवा क्षेत्रातील योगदान, लोकसंख्या व मानव संसाधनाचे महत्त्व, आणि पायाभूत सुविधांचा विकास यांचे सविस्तर वर्णन आहे. विद्यार्थ्यांना अर्थशास्त्राचे मूलभूत संकल्पना समजून घेण्यास मदत करणारे हे पुस्तक, अल्प व दीर्घकालीन आर्थिक धोरणांचे विवेचन करते. यामध्ये भारताच्या आर्थिक विकासातील अडथळे, संधी आणि भविष्यातील मार्ग यावरही सखोल विचार करण्यात आला आहे. स्पर्धा परीक्षांसाठी उपयुक्त आणि अभ्यासासाठी मार्गदर्शक ठरणारे हे पुस्तक विद्यार्थ्यांसाठी महत्त्वपूर्ण साधन आहे.
Bhartiya Arthavyavstha Paper-3 ani Paper-4 Second Semester FYBA New NEP Syllabus - SPPU: भारतीय अर्थव्यवस्था पेपर-३ आणि पेपर-४ दुसरे सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr Sunil Ugale Dr Amol Gaikwad Dr Manisha Aher Dr Savita Sawant"भारतीय अर्थव्यवस्था - पेपर-3 आणि पेपर-4" हे पुस्तक सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या NEP-2020 अभ्यासक्रमानुसार रचले गेले आहे. यामध्ये भारतातील आर्थिक नियोजन, महाराष्ट्राची अर्थव्यवस्था, दारिद्र्य, विषमता, बेरोजगारी आणि आर्थिक विकासाचे विविध पैलू सविस्तरपणे मांडले आहेत. नियोजनाची उद्दिष्टे, नीती आयोगाची भूमिका, तसेच पंचवार्षिक योजनांचे यश-अपयश यांचा अभ्यास पुस्तकात समाविष्ट आहे. महाराष्ट्राच्या अर्थव्यवस्थेतील सहकारी चळवळ, प्रादेशिक असंतुलन, पाणी व्यवस्थापन, आणि रोजगार निर्मितीवरील चर्चाही विस्तृतपणे आहे. पुस्तकात आर्थिक असमानता, सामाजिक न्याय, आणि शाश्वत विकास यासंदर्भातील उपाय सुचवण्यात आले आहेत. आर्थिक धोरणांचे परिणाम, क्षेत्रीय विकास, आणि ग्रामीण-शहरी समस्या या घटकांवरही भर देण्यात आला आहे. पुस्तकाची भाषा सोपी व मुद्देसूद असून विद्यार्थ्यांना भारताच्या आर्थिक यंत्रणेचा सखोल अभ्यास करण्यासाठी हे उपयुक्त ठरते. यामध्ये सैद्धांतिक तसेच प्रात्यक्षिक भागांचा अंतर्भाव असून, विद्यार्थी आणि संशोधकांसाठी एक उत्कृष्ट मार्गदर्शक आहे.
Bhartiya Arthik Dhoran-1 First Semester FYBA New NEP Syllabus - SPPU: भारतीय आर्थिक धोरण-१ प्रथम सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr Sunil Ugale Dr Deepak Kare Dr Amol Gaikwad Dr Manisha Aherसावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या (SPPU) नवीन राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण (NEP) 2020 अंतर्गत प्रथम वर्ष बी.ए. (FYBA) अभ्यासक्रमात भारतीय आर्थिक धोरणाचा समावेश करण्यात आला आहे. या अभ्यासक्रमाचा उद्देश विद्यार्थ्यांना भारतीय अर्थव्यवस्थेचा मूलभूत अभ्यास, त्यातील तत्त्वे, संरचना, व कार्यप्रणाली समजून घेण्यासाठी प्रोत्साहन देणे आहे. आर्थिक धोरणाच्या माध्यमातून भारतातील अर्थव्यवस्थेची संघराज्यीय रचना, आर्थिक हक्क, व धोरणात्मक दृष्टिकोन यांची विस्तृत माहिती देण्यात येते. विद्यार्थ्यांना अर्थव्यवस्थेची ऐतिहासिक पार्श्वभूमी, आर्थिक सुधारणा, व त्याचे भारताच्या सामाजिक-आर्थिक व राजकीय विकासामधील महत्त्व समजते. हा अभ्यासक्रम केवळ शैक्षणिक ज्ञान देण्यावर मर्यादित नसून, विद्यार्थ्यांमध्ये आर्थिक मूल्यांचा आदर, आर्थिक समता, व विकासात्मक संकल्पना रुजविण्याचा उद्देश आहे. अभ्यासक्रमामध्ये राष्ट्रीय विकास, आर्थिक सुधारणा, व आर्थिक समतेसारख्या मुद्द्यांवर विशेष भर दिला जातो. भारतीय आर्थिक धोरणाचे महत्त्व केवळ शैक्षणिक नाही, तर जागरूक नागरिक आणि आर्थिक दृष्टिकोनाने सशक्त देश घडविण्यासाठी आवश्यक आहे. NEP 2020 अंतर्गत हा अभ्यासक्रम विद्यार्थ्यांना राष्ट्रीय आणि जागतिक स्तरावर सक्षम नागरिक बनविण्यासाठी उपयुक्त ठरेल.
Bhartiya Arthik Dhoran-2 Second Semester FYBA New NEP Syllabus - SPPU: भारतीय आर्थिक धोरण-२ दुसरे सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr Sunil Ugale Dr Deepak Kare Dr Amol Gaikwad Dr Manisha Aher"भारतीय आर्थिक धोरण-2" या दस्तऐवजामध्ये भारताच्या लोकसंख्या, रोजगार, आर्थिक धोरणे आणि दारिद्र्य यासंबंधीचे मुद्दे उलगडले आहेत. शैक्षणिक उद्दिष्टांसाठी हा दस्तऐवज तयार करण्यात आला असून तो NEP अभ्यासक्रमावर आधारित आहे. त्यात लोकसंख्या वाढ, तिचा आर्थिक विकासावर होणारा प्रभाव, लोकसंख्या नियंत्रण धोरणे, दारिद्र्याची कारणे, उपाययोजना यांचा सखोल आढावा घेतला आहे. व्यावसायिक विभाजन, ग्रामीण-शहरी वितरण, वयोमानानुसार लोकसंख्येचे स्वरूप आणि मानवी भांडवलनिर्मितीवर देखील भर दिला आहे. दस्तऐवजातून भारताच्या प्रगतीसाठी आवश्यक धोरणांचा, लोकसंख्येचा दृष्टीने आर्थिक लाभ आणि आव्हाने यांचा विचार मांडण्यात आला आहे. दस्तऐवजातील मुद्दे विद्यार्थ्यांना भारतातील आर्थिक परिप्रेक्ष्य समजून घेण्यास मदत करतात.
Bhartiya Chitrapat Ani Rajkaran First Semester FYBA New NEP Syllabus - RTMNU: भारतीय चित्रपट आणि राजकारण पहिले सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ
by Dr Pravin Shriram Bhagdikar‘भारतीय चित्रपट आणि राजकारण’ या पुस्तकात भारतीय चित्रपटांचा देशाच्या जडणघडणीतील सहभाग आणि राजकारणावरील त्याचा प्रभाव यांचा अभ्यास केला आहे. स्वातंत्र्योत्तर काळात चित्रपटांनी राष्ट्र उभारणीत मोलाची भूमिका निभावली, सामाजिक समस्या व बदलत्या विचारसरणीला सामोरे जाण्याचा प्रयत्न केला. ‘दो बिघा जमीन’ आणि ‘मदर इंडिया’ यांसारख्या चित्रपटांनी सामाजिक विषमतेवर प्रकाश टाकला, तर ‘नया दौर’ने आधुनिकीकरणाचे महत्त्व सांगितले. जागतिकीकरण आणि भांडवलशाहीच्या प्रभावामुळे चित्रपटांमध्ये मोठे बदल झाले, कथानके बदलली आणि विषय निवडण्याचे स्वातंत्र्य कमी झाले. ‘कभी खुशी कभी गम’ मध्ये भारतीय संस्कृती आणि मूल्यांचे महत्त्व दर्शवण्यात आले आहे. नक्षलवादावरील चित्रपटांनी सामाजिक समस्या व त्यांवरील उपाय दर्शवले आहेत, तर काही चित्रपट दहशतवादाच्या समस्यांवर प्रकाश टाकतात.
Bhartiya Dnyan Pranali First Semester FYBA New NEP Syllabus - RTMNU: भारतीय ज्ञान प्रणाली पहिले सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ
by Dr Nalini Ishwardas Borkarभारतीय ज्ञान प्रणाली हे पुस्तक भारतीय ज्ञान प्रणालीच्या विविध पैलूंवर प्रकाश टाकते. यात प्राचीन भारतीय तत्त्वज्ञान, विज्ञान, गणित, योग, आयुर्वेद, कला आणि संस्कृती यांचा सखोल अभ्यास केला आहे. भारतीय शिक्षण परंपरा आणि तत्त्वज्ञानाचे स्वरूप, तसेच वेद, उपनिषदे, आणि अन्य ग्रंथांमधील तत्त्वज्ञानाचा आधुनिक जगाशी असलेला संबंध यात स्पष्ट करण्यात आला आहे. ग्रामीण आणि शहरी भागातील शिक्षण पद्धती, गुरुकुल आणि आधुनिक शिक्षण प्रणाली यांचा तुलनात्मक अभ्यास देखील पुस्तकात समाविष्ट आहे. विद्यार्थी-अनुकूल भाषाशैली आणि सुसंगत उदाहरणांच्या मदतीने संकल्पना स्पष्ट करण्यात आल्या आहेत, त्यामुळे अभ्यासक आणि संशोधकांसाठी हे पुस्तक उपयुक्त ठरते.
Bhartiya Dnyanpranali First Semester FYBA New NEP Syllabus - SPPU: भारतीय ज्ञानप्रणाली प्रथम सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr Neeta Suresh Mohite Dr Dnyandev Laxman Nitve Dr Rupali Bipin Sheth Dr Manisha Deepak Puranikसावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या (SPPU) नवीन राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण (NEP) 2020 अंतर्गत प्रथम वर्ष बी.ए. (FYBA) अभ्यासक्रमात भारतीय ज्ञानप्रणाली अभ्यासक्रम समाविष्ट केला आहे. भारतीय ज्ञान परंपरा या पुस्तकात भारताच्या प्राचीन आणि समृद्ध ज्ञानप्रणालीचा अभ्यास सखोलपणे मांडला आहे. या ज्ञानप्रणालीमध्ये वेद, उपनिषद, दर्शन शास्त्रे, आयुर्वेद, योग आणि खगोलशास्त्र यांचा समावेश असून, मानवी जीवनाच्या सर्व पैलूंवर प्रकाश टाकणारी ही परंपरा विज्ञान, तत्त्वज्ञान आणि अध्यात्म यांचा समन्वय साधते. पुस्तकात भारताच्या सांस्कृतिक वारशाचा आढावा घेत, आधुनिक शिक्षण पद्धतीशी त्याचा मेळ घालण्याचा प्रयत्न केला आहे. विद्यार्थ्यांसाठी तसेच भारतीय ज्ञानप्रणालीवर संशोधन करू इच्छिणाऱ्यांसाठी हे पुस्तक उपयुक्त ठरते. साधी व सोपी भाषा आणि मुद्देसूद मांडणी यामुळे वाचकांना हे पुस्तक समजण्यास आणि विचारशील बनण्यासाठी प्रेरित करते.
Bhartiya Itihas ke Kuch Vishay Bhag 1 class 12 - S.C.E.R.T Raipur - Chhattisgarh Board: भारतीय इतिहास के कुछ विषय (भाग 1) कक्षा 12 - एस.सी.ई.आर.टी. रायपुर - छत्तीसगढ़ बोर्ड
by Rajya Shaikshik Anusandhan Aur Prashikshan Parishad Raipur C. G.भारतीय इतिहास के कुछ विषय (भाग 1) 12 वीं कक्षा का राज्य शैक्षिक अनुसंधान और प्रशिक्षण परिषद् छत्तीसगढ़ रायपुर ने पुस्तक हिंदी भाषा में प्रकाशित किया गया है। यह किताब हड़प्पा से शुरू होती है और भारतीय संविधान के बनने पर खत्म होती है। इसमें पाँच हजार वर्षों का सामान्य सर्वेक्षण नहीं बल्कि कुछ विशेष विषयों का गहन अध्ययन किया गया है। इस किताब में आर्थिक, सांस्कृतिक, सामाजिक, राजनीतिक और धार्मिक विषयों को चुनकर बदलाव के अलग-अलग आयामों को समझने की कोशिश की है वहीं इनके बीच की दीवारों को भी तोड़ने का प्रयास किया है। इस किताब के कुछ विषय आपको उस युग की राजनीति तथा सत्ता और शक्ति की प्रकृति से परिचित करवाएँगे, वहीं कुछ में यह समझने का प्रयास है कि समाज कैसे संगठित होता है, कैसे काम करता है और कैसे बदलता है। कुछ और अध्याय बताते हैं धार्मिक जीवन और रीति-रिवाज़ों के बारे में, अर्थव्यवस्थाओं के विषय में और ग्रामीण एवं शहरी समाजों में बदलाव के बारे में।
Bhartiya Itihas ke Kuch Vishay Bhag 2 class 12 - S.C.E.R.T Raipur - Chhattisgarh Board: भारतीय इतिहास के कुछ विषय (भाग 2) कक्षा 12 - एस.सी.ई.आर.टी. रायपुर - छत्तीसगढ़ बोर्ड
by Rajya Shaikshik Anusandhan Aur Prashikshan Parishad Raipur C. G.भारतीय इतिहास के कुछ विषय (भाग 2) 12 वीं कक्षा का राज्य शैक्षिक अनुसंधान और प्रशिक्षण परिषद् छत्तीसगढ़ रायपुर ने पुस्तक हिंदी भाषा में प्रकाशित किया गया है। यह किताब हड़प्पा से शुरू होती है और भारतीय संविधान के बनने पर खत्म होती है। इसमें पाँच हजार वर्षों का सामान्य सर्वेक्षण नहीं बल्कि कुछ विशेष विषयों का गहन अध्ययन किया गया है। इस किताब में आर्थिक, सांस्कृतिक, सामाजिक, राजनीतिक और धार्मिक विषयों को चुनकर बदलाव के अलग-अलग आयामों को समझने की कोशिश की है वहीं इनके बीच की दीवारों को भी तोड़ने का प्रयास किया है। इस किताब के कुछ विषय आपको उस युग की राजनीति तथा सत्ता और शक्ति की प्रकृति से परिचित करवाएँगे, वहीं कुछ में यह समझने का प्रयास है कि समाज कैसे संगठित होता है, कैसे काम करता है और कैसे बदलता है। कुछ और अध्याय बताते हैं धार्मिक जीवन और रीति-रिवाज़ों के बारे में, अर्थव्यवस्थाओं के विषय में और ग्रामीण एवं शहरी समाजों में बदलाव के बारे में।
Bhartiya Itihas ke Kuch Vishay Bhag 3 class 12 - S.C.E.R.T Raipur - Chhattisgarh Board: भारतीय इतिहास के कुछ विषय (भाग 3) कक्षा 12 - एस.सी.ई.आर.टी. रायपुर - छत्तीसगढ़ बोर्ड
by Rajya Shaikshik Anusandhan Aur Prashikshan Parishad Raipur C. G.भारतीय इतिहास के कुछ विषय (भाग 3) 12 वीं कक्षा का राज्य शैक्षिक अनुसंधान और प्रशिक्षण परिषद् छत्तीसगढ़ रायपुर ने पुस्तक हिंदी भाषा में प्रकाशित किया गया है। यह किताब हड़प्पा से शुरू होती है और भारतीय संविधान के बनने पर खत्म होती है। इसमें पाँच हजार वर्षों का सामान्य सर्वेक्षण नहीं बल्कि कुछ विशेष विषयों का गहन अध्ययन किया गया है। इस किताब में आर्थिक, सांस्कृतिक, सामाजिक, राजनीतिक और धार्मिक विषयों को चुनकर बदलाव के अलग-अलग आयामों को समझने की कोशिश की है वहीं इनके बीच की दीवारों को भी तोड़ने का प्रयास किया है। इस किताब के कुछ विषय आपको उस युग की राजनीति तथा सत्ता और शक्ति की प्रकृति से परिचित करवाएँगे, वहीं कुछ में यह समझने का प्रयास है कि समाज कैसे संगठित होता है, कैसे काम करता है और कैसे बदलता है। कुछ और अध्याय बताते हैं धार्मिक जीवन और रीति-रिवाज़ों के बारे में, अर्थव्यवस्थाओं के विषय में और ग्रामीण एवं शहरी समाजों में बदलाव के बारे में।
Bhartiya Kala Bhag 2 class 12 - RBSE Board: भारतीय कला भाग 2 कक्षा 12 - आरबीएसई बोर्ड
by Madhyamik Shiksha Board Rajasthan Ajmerभारतीय कला भाग 2 कक्षा 12 वीं का पुस्तक हिंदी भाषा में माध्यमिक शिक्षा बोर्ड राजस्थान, अजमेर ने प्रकाशित किया गया है । इस पाठ्यपुस्तक में तीन इकाइयों में विभक्त कर अध्ययन सुलभ बनाते हुए विभिन्न कला खण्डों में भारतीय कला इतिहास के क्रमिक विकास को प्रस्तुत कर खण्ड – 'अ' में मध्यकालीन लघु चित्र शैलियों के उद्भव विकास और कलागत विषयवस्तु को अध्ययन की दृष्टि से शामिल किया गया है, वहीं खण्ड- 'ब' में स्वतन्त्रता आन्दोलन और स्वतन्त्रता पश्चात के कला रूपों को आधुनिक भारतीय चित्रकला की अध्ययन वस्तु बनाया है । चूंकि पुस्तक का प्रस्तुतीकरण काल क्रमानुसार है, अतः खण्ड - 'स' में मध्यकालीन मूर्तन एवं मंदिर स्थापत्य के विषय संदर्भ में भारतीय एवं राजस्थानी मूर्तिशिल्पों के साथ - साथ आधुनिक मूर्तिकला का विश्लेषणात्मक अध्ययन भी प्रस्तुत किया गया है । पुस्तक में यथास्थान चित्र, मानचित्र व रेखाचित्र आदि का समावेश अध्ययन के उद्देश्यों की प्राप्ति में सहायक सिद्ध होगा ।
Bhartiya Puralekhagar First Semester FYBA New NEP Syllabus - RTMNU: भारतीय पुरालेखागार पहिले सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ
by Dr Raghunath R. Borkarपुस्तक भारतीय पुरालेखागार हे भारतातील अभिलेखागारांच्या इतिहास, संकल्पना आणि उपयोग यावर आधारित आहे. यामध्ये अभिलेखागार म्हणजे काय, त्यांची व्याख्या, प्रकार आणि त्यांचा उपयोग यासंबंधी सखोल माहिती दिली आहे. भारतात अभिलेखागार कशा प्रकारे विकसित झाले, तसेच विविध प्रकारचे अभिलेख, त्यांचे व्यवस्थापन आणि त्यांच्या उपयोगाचे विविध पैलू या पुस्तकात चर्चिले गेले आहेत. महाराष्ट्रातील मुंबई व नागपूर अभिलेखागार यांचा स्वतंत्रपणे आढावा घेतला आहे. तसेच खाजगी अभिलेखागारांचे महत्त्व आणि त्यांची वैशिष्ट्ये यावरही चर्चा केली आहे. ऐतिहासिक नोंदी आयोग आणि भारतातील सर्वोत्तम संग्रहालयांवरही प्रकाश टाकण्यात आला आहे. हे पुस्तक संशोधक, विद्यार्थी तसेच अभिलेखागार व्यवस्थापन क्षेत्रातील अभ्यासकांसाठी उपयुक्त आहे.
Bhartiya Rashtriy Chalval (1885-1947) Paper 3 TYBA Fifth Semester - SPPU: भारतीय राष्ट्रीय चळवळ (१८८५-१९४७) पेपर ३ टी.वाय.बी.ए. सेमिस्टर ५ - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr Ganesh D. Rautतृतीय वर्ष कला शाखेच्या पाचव्या सेमिस्टरसाठी 'भारतीय स्वातंत्र्य चळवळ (1885-1947)' हे पाठ्यपुस्तक आहे. निराली प्रकाशनच्या वतीने हे पाठ्यपुस्तक प्रकाशित होत आहे. हे पाठ्यपुस्तक नुसतेच पाठ्यपुस्तक म्हणून न वापरता ते संदर्भ ग्रंथ म्हणून कसे वापरता येईल याचा विचार केला आहे. विद्यार्थी, शिक्षक, पत्रकार, स्पर्धा परीक्षांना बसणारे विद्यार्थी या सर्वांचा विचार करून हे पाठ्यपुस्तक तयार करण्यात आले आहे. पाठ्यपुस्तकांना असणारी पृष्ठमर्यादा लक्षात घेऊन सदर पुस्तकाची रचना केली आहे. अधिकाधिक चित्रे, अधिक संदर्भ, नवी माहिती यांच्या आधारे पाठ्यपुस्तक अधिकाधिक उपयुक्त करण्याचा प्रयत्न केला आहे.
Bhartiya Rashtriya Chalval (1857-1920) First Semester FYBA New NEP Syllabus - SPPU: भारतीय राष्ट्रीय चळवळ (१८५७-१९२०) प्रथम सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr Ganesh Pandharinath Bhameसावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या (SPPU) नवीन राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण (NEP) 2020 अंतर्गत प्रथम वर्ष बी.ए. (FYBA) अभ्यासक्रमात भारतीय राष्ट्रीय चळवळ (1857-1920) अभ्यासक्रम समाविष्ट केला आहे. अभ्यासक्रमामध्ये विद्यार्थ्यांना 1857 च्या उठावापासून 1920 पर्यंतच्या भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीच्या विविध टप्प्यांची सखोल ओळख करून देते. पुस्तकात 1857 च्या उठावाच्या पार्श्वभूमी, कारणे, स्वरूप, व परिणामांसह बंगाल, उत्तर भारत, पश्चिम भारत, आणि दक्षिण भारतातील महत्त्वाच्या उठावांचा तपशीलवार आढावा घेतला आहे. याशिवाय, ब्रह्मो समाज, सत्यशोधक समाज, प्रार्थना समाज यांसारख्या सामाजिक आणि धार्मिक सुधारणा चळवळींचे वर्णन केले आहे. भारतीय राष्ट्रवादाचा उदय, राष्ट्रीय काँग्रेसची स्थापना, मवाळ आणि जहाल युग, आणि क्रांतिकारी चळवळींचा इतिहासही पुस्तकात समाविष्ट आहे. हे पुस्तक फक्त सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठातील विद्यार्थ्यांसाठीच नाही, तर इतर विद्यापीठांच्या विद्यार्थ्यांसाठी आणि स्पर्धा परीक्षेच्या तयारीसाठीही उपयुक्त आहे.
Bhartiya Rashtriya Chalval (1920-1950) Second Semester FYBA New NEP Syllabus - SPPU: भारतीय राष्ट्रीय चळवळ (१९२०-१९५०) दुसरे सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr Ganesh Pandharinath Bhameभारतीय राष्ट्रीय चळवळ (1920-1950) ही स्वातंत्र्यासाठी झालेल्या जनआंदोलनांची गाथा आहे. या कालखंडात असहकार चळवळ, सविनय कायदेभंग चळवळ, भारत छोडो आंदोलन, आणि क्रांतिकारी चळवळींनी स्वातंत्र्यलढ्याला नवे आयाम दिले. महात्मा गांधींच्या नेतृत्वाखाली शांततामय आणि अहिंसक मार्गाने ब्रिटिश सत्तेविरोधात मोठ्या प्रमाणावर जनतेने आंदोलन केले. शेतकरी, कामगार, दलित, स्त्रिया आणि तरुणवर्ग यांनी या लढ्यात मोलाचे योगदान दिले. तसेच, सामाजिक आणि आर्थिक विषमता मिटवण्यासाठी सुधारक चळवळींना चालना मिळाली. संविधान निर्मिती, सांप्रदायिकतेचा उदय, आणि देशाची फाळणी या घडामोडींनी भारताच्या स्वातंत्र्यप्राप्तीला दिशा दिली. ही चळवळ केवळ स्वातंत्र्यासाठी नव्हती, तर ती भारतीय जनतेच्या आत्मसन्मान, एकता आणि स्वाभिमानाची जागृती होती. हे पुस्तक विद्यार्थ्यांना स्वातंत्र्यलढ्याच्या विविध पैलूंशी परिचित करून देण्यासाठी आणि राष्ट्रभावना प्रेरित करण्यासाठी मार्गदर्शक ठरते.
Bhartiya Sanvidhan First Semester FYBA New NEP Syllabus - SPPU: भारतीय संविधान प्रथम सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr Pramod Rajendra Tambeसावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या (SPPU) नवीन राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण (NEP) 2020 अंतर्गत प्रथम वर्ष बी.ए. (FYBA) अभ्यासक्रमात भारतीय संविधानाचा समावेश करण्यात आला आहे. या अभ्यासक्रमामध्ये संविधानाचा उगम, स्वरूप, उद्देशिका, मुलभूत अधिकार, कर्तव्ये, व राज्याचे धोरणात्मक तत्वे या महत्त्वाच्या मुद्द्यांचा समावेश करण्यात आला आहे. मुख्य मुद्दे: 1. भारतीय संविधानाचा उगम आणि महत्त्व: भारतीय स्वातंत्र्य लढ्याचा इतिहास, संविधान सभेची रचना आणि त्याचा विकास. 2. संविधान उद्देशिका: लोकशाही, समता, स्वतंत्रता आणि न्याय यांची परिभाषा. 3. मूलभूत अधिकार आणि कर्तव्ये: नागरिकांचे हक्क, सामाजिक आणि राष्ट्रीय जबाबदाऱ्या. आणि 4. राज्याचे मार्गदर्शक तत्वे: समाज कल्याणासाठी सरकारकडून पाळली जाणारी धोरणे. हा अभ्यासक्रम विद्यार्थ्यांना संविधानाच्या महत्त्वपूर्ण बाबींचा सखोल अभ्यास व त्याचे व्यावहारिक परिणाम समजून घेण्यास प्रोत्साहन देतो.
Bhartiya Sanvidhanacha Parichay FYBA Second Semester - SPPU: भारतीय संविधानाचा परिचय एफ.वाय.बी.ए. सेमिस्टर २ - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr Jyoti Bidlan Dr Pradip Deshpande Dr Pramod Tambe Prof. Haridas Arjun Jadhavएफ.वाय.बी.ए. राज्यशास्त्र जनरल पेपर - 1 या विषयाच्या सुधारित अभ्यासक्रमावर आधारित 'भारतीय संविधानाचा परिचय' सत्र 2 हे पुस्तक आहे. भारतीय संविधानाचा परिचय या पुस्तकाच्या प्रकरण 1 मध्ये 'भारताचे कायदेमंडळ' म्हणजे संसद, त्याची संरचना, कायदेमंडळाचे अधिकार व कार्ये, राज्याचे विधानमंडळ, त्याची संरचना, अधिकार व कार्य तसेच संसद व विधानमंडळाच्या सदस्यांच्या पात्रता, अपात्रता इ. प्रकरण 2 मध्ये ‘कार्यकारी मंडळ’ यामध्ये केंद्रीय कार्यकारी मंडळ यात राष्ट्रपती, उपराष्ट्रपती, पंतप्रधान, मंत्रिपरिषद, भारताचा महान्यायवादी यांच्या नियुक्ती, कार्यकाळ, पदावनती अधिकार व कार्य तसेच घटकराज्याच्या कार्यकारी मंडळामध्ये राज्यपाल, मुख्यमंत्री, मंत्रिपरिषद व राज्याच्या महाधिवक्ता तसेच यांची नियुक्ती कार्यकाळ, पदावनती, कार्य व अधिकार हे पाहणार आहोत. प्रकरण 3 मध्ये 'न्यायव्यवस्था' यामध्ये सर्वोच्च न्यायालय, उच्च न्यायालय यांची स्थापना, संरचना, न्यायाधिशांची नियुक्ती, पात्रता, शपथ, पदावनती/महाभियोग प्रक्रिया , सर्वोच्च न्यायालय व उच्च न्यायालय यांचे अधिकार व कार्ये, न्यायालयीन पुनर्विलोकन आणि न्यायालयीन सक्रियता या संकल्पना पाहणार आहोत. प्रकरण 4 मध्ये 'निवडणूक व्यवस्था' यामध्ये निवडणूक आयोग त्याची निर्मिती, कार्य आणि भूमिका तसेच मुख्य निवडणूक आयुक्त व सध्या कळीचा मुद्दा/विषय असणारे निवडणूक सुधारणा या नवीन प्रकरणांची ओळख करून देणार आहोत.
Bhartiya Sanvidhanacha Parichay Paper 1 FYBA First Semester - SPPU: भारतीय संविधानाचा परिचय पेपर १ एफ.वाय.बी.ए. सेमिस्टर १ - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr Jyoti Bidlan Dr Pradip Deshpande Dr Pramod Tambe Dr Minal Kshirsagarएफ.वाय.बी.ए. राज्यशास्त्र जनरल पेपर-1 या विषयाच्या सुधारित अभ्यासक्रमावर आधारित भारतीय संविधान परिचय सत्र-1 पुस्तक आहे. भारतीय संविधान परिचय यावर आधारित अनेक ग्रंथ, पुस्तके प्रकाशित झालेली आहेत. सदर अभ्यासक्रमातून विद्यार्थ्यांना भारतीय संविधान निर्मितीचा इतिहास, संविधान सभेचे कार्य, भारतीय संविधानाची प्रस्तावना व त्यातील महत्त्वाची तत्त्वे यांची ओळख, भारतीय संविधानाची वैशिष्टये, मूलभूत अधिकार त्यांची तरतूद व मानवी हक्कांविषयी तोंडओळख होण्याबरोबरच मूलभूत कर्तव्ये व राज्यधोरणांची मार्गदर्शक तत्त्वे हे प्राथमिक पातळीवर शिकणार आहोत. राज्या राज्यांमध्ये होणारे विविध संघर्ष, भारतीय राज्यघटनेतील महत्त्वाचे बदल समजण्यासाठी तसेच भारतीय संघराज्याचे स्वरूप, वैशिष्टय त्याचबरोबर संविधान सुधारणांची संविधानामधील तरतूद, संविधान सुधारणा पद्धती, भारतीय संविधानातील मोठ्या संविधान सुधारणा व संविधानाची मूलभूत संरचना या नवीन प्रकरणांची ओळख या पुस्तकाच्या माध्यमातून करून घेणार आहोत.
Bhasa Bigyan MA First Year - Nepal
by Experienced Teachersयस पुस्तकको पहुँचयोग्य ढाँचा Australian Aid को सहयोगमा ADRAD Nepal ले तयार गरेको हो । यस पुस्तक एम्.ए. प्रथम वर्षका विद्यार्थीहरुका लागि हो ।
Bhasha Manjari class 6 - JCERT: भाषा मंजरी ६वीं कक्षा - जेसीईआरटी
by Jharkhand Shaikshik Anusandhan Evam Prashikshan Parishad Ranchiप्रस्तुत पुस्तक "भाषा मंजरी" कक्षा 6 के लिए झारखंड शैक्षिक अनुसंधान और प्रशिक्षण परिषद द्वारा प्रकाशित हिंदी भाषा की पाठ्यपुस्तक है। इस पुस्तक का उद्देश्य छात्रों की भाषाई क्षमता को गद्य और पद्य के माध्यम से विकसित करना है। इसमें विभिन्न साहित्यिक विधाओं जैसे निबंध, कहानी, कविता, और जीवनी शामिल हैं, जो छात्रों की कल्पनाशीलता, सृजनशीलता और संप्रेषण कौशल को निखारने में सहायक हैं। यह पुस्तक झारखंड की प्राकृतिक, सांस्कृतिक, और भाषाई विविधता को भी प्रदर्शित करती है, जिससे छात्रों में अपने परिवेश और संस्कृति के प्रति जुड़ाव बढ़ता है। पुस्तक में पारंपरिक और डिजिटल शिक्षण संसाधनों का समावेश किया गया है, जिससे छात्रों को सीखने का व्यापक और समृद्ध अनुभव प्राप्त हो सके। इसमें क्यु. आर. कोड के माध्यम से डिजिटल सामग्री तक पहुँच का भी प्रावधान है। कुल मिलाकर, यह पुस्तक विद्यार्थियों को भाषा के व्यावहारिक और सैद्धांतिक ज्ञान से सशक्त बनाने का प्रयास करती है।
Bhasha Manjari class 7 - JCERT: भाषा मंजरी ७वीं कक्षा - जेसीईआरटी
by Jharkhand Shaikshik Anusandhan Evam Prashikshan Parishad Ranchi"भाषा मंजरी" कक्षा 7 के लिए झारखंड शैक्षिक अनुसंधान एवं प्रशिक्षण परिषद द्वारा प्रकाशित हिंदी पाठ्य पुस्तक है, जिसका उद्देश्य विद्यार्थियों को भाषा का ज्ञान देने के साथ-साथ उनके सामाजिक और सांस्कृतिक विकास को बढ़ावा देना है। इस पुस्तक में कविताएँ, कहानियाँ और निबंध शामिल हैं, जो विभिन्न भावनात्मक और बौद्धिक मुद्दों पर आधारित हैं। महादेवी वर्मा की प्रसिद्ध कहानी "गिल्लू" में एक गिलहरी और मानव के बीच का अनोखा संबंध दिखाया गया है, जिसमें मानवीय संवेदनाएँ और पशुओं के प्रति करुणा का चित्रण है। भगवती प्रसाद बाजपेयी की कहानी "मिठाईवाला" में एक फेरीवाले की जीवन संघर्ष और बच्चों के प्रति उसका स्नेह दिखाया गया है। वहीं, रामावतार त्यागी की देशभक्ति से ओत-प्रोत कविता "चाहता हूँ" में मातृभूमि के प्रति समर्पण की भावना व्यक्त की गई है। इस पुस्तक का हर पाठ विद्यार्थियों को अपनी भाषा को समझने, साहित्य का आनंद लेने और जीवन के विभिन्न पहलुओं के बारे में सोचने के लिए प्रेरित करता है। प्रत्येक पाठ के बाद अभ्यास के रूप में सवाल होते हैं, जो विद्यार्थियों की कल्पनाशक्ति, चिंतन क्षमता और लेखन कौशल को निखारते हैं। पुस्तक का मुख्य उद्देश्य है कि बच्चों को हिंदी भाषा की बारीकियों से परिचित कराया जाए और उन्हें अपने परिवेश और समाज से जुड़ी रचनाओं को समझने का अवसर दिया जाए, जिससे उनका सर्वांगीण विकास हो सके।
Bhasha Manjari class 8 - JCERT: भाषा मंजरी ८वीं कक्षा - जेसीईआरटी
by Jharkhand Shaikshik Anusandhan Evam Prashikshan Parishad Ranchi"भाषा मंजरी" कक्षा 8 की हिंदी पाठ्यपुस्तक, झारखंड शैक्षिक अनुसंधान एवं प्रशिक्षण परिषद द्वारा प्रकाशित की गई है। इसका उद्देश्य छात्रों को विभिन्न साहित्यिक विधाओं से परिचित कराना और उनकी भाषाई कुशलताओं को बढ़ावा देना है। यह पुस्तक न केवल भाषा की समझ को विकसित करने में सहायक है, बल्कि बच्चों के रचनात्मक और आलोचनात्मक सोच को भी प्रोत्साहित करती है। इसमें कविताएँ, कहानियाँ, निबंध, जीवनी, यात्रा-वृत्तांत और व्यंग्य जैसी विविध रचनाएँ शामिल हैं, जो छात्रों के बौद्धिक विकास में महत्वपूर्ण भूमिका निभाती हैं। पुस्तक में "पुष्प की अभिलाषा" जैसी राष्ट्रप्रेम से प्रेरित कविताएँ हैं, जो देशभक्ति की भावना को जागृत करती हैं। इसी तरह "छोटा जादूगर" जैसी प्रेरणादायक कहानियाँ हैं, जो साहस, मातृसेवा और स्वावलंबन की भावना को उजागर करती हैं। "अशोक का शस्त्र त्याग" एकांकी शांति और अहिंसा का संदेश देती है, जबकि "डायन: एक अंधविश्वास" अंधविश्वास और सामाजिक कुरीतियों पर गहरी चोट करती है। इन पाठों के माध्यम से बच्चों को जीवन के सामाजिक और नैतिक मूल्यों का भी पाठ पढ़ाया जाता है। इसके अतिरिक्त, इस पुस्तक में झारखंड की संस्कृति, कला, और प्राकृतिक सौंदर्य का भी उल्लेख किया गया है, जिससे छात्रों को अपने राज्य की समृद्ध धरोहर के प्रति गर्व की अनुभूति होती है। साथ ही, "भाषा-संदर्भ" जैसे व्यावहारिक अभ्यासों के माध्यम से छात्रों की व्याकरणिक समझ को भी सुदृढ़ किया जाता है। यह पुस्तक न केवल शैक्षिक विकास बल्कि बच्चों में राष्ट्रीय और अंतरराष्ट्रीय समझ को भी बढ़ावा देने का प्रयास करती है।