- Table View
- List View
Gramin Arthashastra Second Semester FYBA New NEP Syllabus - RTMNU: ग्रामीण अर्थशास्त्र दुसरे सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ
by Prof. Dr. Rakshit Madan Bagdeराष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठाच्या (RTMNU) नवीन राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण (NEP) 2020 अंतर्गत प्रथम वर्ष बी.ए. (FYBA) अर्थशास्त्र अभ्यासक्रमात ग्रामीण अर्थशास्त्र हा महत्त्वाचा विषय समाविष्ट आहे. या पुस्तकात ग्रामीण अर्थव्यवस्थेच्या संकल्पना, शेतकी आणि बिगर-शेती क्षेत्रातील रोजगार, ग्रामीण वित्त व्यवस्था, सहकारी चळवळ, सरकारी धोरणे आणि ग्रामीण विकासाचे विविध पैलू सविस्तरपणे मांडले आहेत. ग्रामीण भागातील आर्थिक समस्या, त्या सोडवण्यासाठीचे उपाय, तसेच शेतीपूरक उद्योग आणि तंत्रज्ञानाचा विकास यावर विशेष भर देण्यात आला आहे. पुस्तकातील भाषा विद्यार्थी-अनुकूल असून, अभ्यासक्रमाशी सुसंगत उदाहरणे आणि तक्त्यांच्या मदतीने संकल्पना सुलभ करण्यात आल्या आहेत. यामुळे विद्यार्थ्यांना ग्रामीण अर्थव्यवस्थेचे आर्थिक महत्त्व अधिक चांगल्या प्रकारे समजते.
Manavi Vikasache Arthashastra Second Semester FYBA New NEP Syllabus - RTMNU: मानवी विकासाचे अर्थशास्त्र दुसरे सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ
by Prof. Dr. Rakshit Madan Bagde‘मानवी विकासाचे अर्थशास्त्र’ या पुस्तकात मानवी विकासाच्या विविध पैलूंचे विश्लेषण केले आहे. यात मानवी विकास म्हणजे काय, त्याचे अर्थ, व्याख्या, महत्त्व आणि उद्दिष्ट्ये काय आहेत, याबद्दल चर्चा केली आहे. या पुस्तकात मानवी विकासाकडे बघण्याचे विविध दृष्टिकोन स्पष्ट केले आहेत, जसे की मूलभूत गरजा दृष्टिकोन, गुणवत्ता जीवन दृष्टिकोन आणि क्षमता दृष्टिकोन. मानवी सुरक्षा, शाश्वत विकास उद्दिष्ट्ये आणि मानवी विकासासाठी दृष्टीकोन यावरही चर्चा करण्यात आली आहे. यात आर्थिक सुरक्षा, अन्न सुरक्षा, आरोग्य सुरक्षा, पर्यावरण सुरक्षा, व्यक्तिगत सुरक्षा, समुदाय सुरक्षा आणि राजकीय सुरक्षा यांचा समावेश आहे. पुस्तकात मानवी विकासाचे परिमाण आणि त्याचे मोजमाप कसे करायचे, याची माहिती दिली आहे. यात सशक्तीकरण, सहकार्य, समता, शाश्वतता, सहभाग आणि उत्पादकता यांसारख्या घटकांचे विश्लेषण आहे. तसेच, मानवी विकास निर्देशांक (HDI) आणि इतर निर्देशांकांच्या साहाय्याने मानवी विकासाचे मूल्यांकन कसे करायचे, हे स्पष्ट केले आहे. याव्यतिरिक्त, जागतिकीकरण, व्यापार आणि तंत्रज्ञान यांचा मानवी विकासावर काय परिणाम होतो, याचीही माहिती पुस्तकात दिली आहे.
Paryatan Ani Adaratithya Vyavsthapan Kaushalya Second Semester FYBA New NEP Syllabus - RTMNU: पर्यटन आणि आदरातिथ्य व्यवस्थापन कौशल्य दुसरे सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ
by Prof. Dr. Rakshit Madan Bagdeया पुस्तकात ‘पर्यटन आणि आदरातिथ्य व्यवस्थापन कौशल्ये’ या विषयाची माहिती दिली आहे. यात पर्यटनाचा अर्थ, व्याख्या, स्वरूप आणि विविध प्रकारांविषयी मार्गदर्शन दिलेले आहे. पर्यटक, प्रवासी, अभ्यागत आणि पर्यटनाचे सामाजिक, सांस्कृतिक, आर्थिक आणि पर्यावरणीय परिणाम काय असतात याची माहिती यात समाविष्ट आहे. आदरातिथ्य व्यवस्थापनात ग्राहक सेवा, निवास, हॉटेल व्यवस्थापन, खाद्यपदार्थ, सुरक्षा आणि वितरण प्रणालीचे महत्त्व सांगितले आहे. पर्यटन आणि आदरातिथ्य क्षेत्रात यशस्वी होण्यासाठी आवश्यक उपाय आणि कौशल्ये यावर मार्गदर्शन दिलेले आहे, जेणेकरून विद्यार्थ्यांना या क्षेत्रात चांगले करिअर घडवता येईल.
E-Vanijya ani M-Vanijya Second Semester FYB.COM New NEP Syllabus - RTMNU: ई-वाणिज्य आणि एम-वाणिज्य दुसरे सत्र एफ.वाय.बी.कॉम. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ
by Dr Prakash Narayan Somalkar Dr Rajesh Sudhakar Dongreई-वाणिज्य आणि एम-वाणिज्य हे पुस्तक बी. कॉम. प्रथम वर्षाच्या दुसऱ्या सत्रातील Open Elective विषयासाठी तयार करण्यात आले आहे. या पुस्तकात माहिती तंत्रज्ञानातील प्रगती, ई-कॉमर्स आणि एम-कॉमर्सची संकल्पना, प्रकार, सेवा, फायदे, मर्यादा, इलेक्ट्रॉनिक पेमेंट पद्धती, आणि व्यवसायिक अनुप्रयोग यांचे सविस्तर विवेचन करण्यात आले आहे. यामध्ये ग्राहकाभिमुख ई-कॉमर्स, ई-रिटेलिंग, वेबसेवा, ई-मनोरंजन, बिझनेस-टू-बिझनेस व्यवहार, आणि विविध पेमेंट सिस्टीम्स (जसे की डेबिट कार्ड, मोबाईल वॉलेट, इंटरनेट बँकिंग, क्रिप्टोकरन्सी इ.) यांचे विवरण समाविष्ट आहे. तसेच, पारंपरिक वाणिज्य आणि ई-कॉमर्समधील फरक, तंत्रज्ञानाचे वैशिष्ट्य, उद्दिष्टे, फायदे-तोटे, आणि भारतातील माहिती तंत्रज्ञानाचा विकास यावरही सखोल माहिती देण्यात आली आहे. पुस्तक विद्यार्थ्यांसाठी सोप्या भाषेत लिहिले गेले असून प्रत्येक प्रकरणानंतर अभ्यासार्थ प्रश्न दिले आहेत. त्यामुळे हे पुस्तक व्यावसायिक जगतात डिजिटल व्यवहारांची ओळख करून देणारे आणि ई-गव्हर्नन्स व डिजिटल इंडिया सारख्या उपक्रमांची समज वाढवणारे अत्यंत उपयुक्त शैक्षणिक साधन ठरते.
Karyalaya Vyavasthapan Second Semester FYB.COM New NEP Syllabus - RTMNU: कार्यालय व्यवस्थापन दुसरे सत्र एफ.वाय.बी.कॉम. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ
by Dr Jyoti R. Tarhane Atul G. Kapgate‘कार्यालय व्यवस्थापन’ हे पुस्तक बी.कॉम. (प्रथम वर्ष, दुसरे सत्र) अभ्यासक्रमासाठी तयार करण्यात आले आहे. आधुनिक कार्यालयीन व्यवस्थापनाचे मूलतत्त्व, कार्यालयीन संवाद, मार्गदर्शिका व अहवाल लेखन, तसेच कार्यालयीन बैठका या महत्त्वाच्या घटकांवर हे पुस्तक सविस्तर मार्गदर्शन करते. यामध्ये नियोजन, आयोजन, कर्मचारी व्यवस्थापन, संप्रेषण कौशल्ये, आर्थिक नियोजन, आणि आधुनिक ऑफिस मॅनेजरसमोरील आव्हानांचा उहापोह केला आहे. विद्यार्थ्यांना सैद्धांतिक तसेच प्रात्यक्षिक दृष्टीने कार्यालय व्यवस्थापन समजून घेण्यास हे पुस्तक उपयुक्त ठरते.
Bhugol Vikasat Bhartiyanche Yogdan First Semester FYBA New NEP Syllabus - RTMNU: भूगोल विकासात भारतीयांचे योगदान पहिले सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ
by Dr Yogendra S. Nagarale Dr Ankush N. Barmateभूगोल विकासात भारतीयांचे योगदान हे पुस्तक भारतीय विद्वानांनी भूगोलाच्या क्षेत्रात केलेल्या ऐतिहासिक आणि शैक्षणिक योगदानाची सखोल चर्चा करते. भूगोल हा विषय केवळ नकाशे आणि स्थळसंख्या यापुरता मर्यादित नसून त्याचा संबंध मानवी संस्कृती, पर्यावरण, संसाधने आणि ऐतिहासिक प्रवास यांच्याशी आहे. या पुस्तकात भारतीय खगोलशास्त्र, नकाशाशास्त्र, पर्यावरणीय अभ्यास आणि भौगोलिक संशोधनाची प्राचीन तसेच आधुनिक कालखंडातील भूमिका स्पष्ट केली आहे. वेद-उपनिषदांपासून आर्यभट्ट, वराहमिहिर आणि भास्कराचार्य यांच्या कार्यांपर्यंत भारतीय शास्त्रज्ञांनी भूगोलाच्या अभ्यासात दिलेले योगदान यात अधोरेखित केले आहे. राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण (NEP 2020) च्या अनुषंगाने हे पुस्तक विद्यार्थ्यांना भारतीय दृष्टिकोनातून भूगोल शिकण्यास मदत करते आणि त्यांना भारतीय परंपरांचा अभिमान बाळगण्यास प्रेरित करते. तसेच, भारतीय भूगोलशास्त्राचा आधुनिक अभ्यास आणि संशोधनाचे विविध पैलू यात समाविष्ट आहेत.
Antarashtriya Vyaparachi Olakh Second Semester FYB.COM New NEP Syllabus - RTMNU: आंतरराष्ट्रीय व्यापाराची ओळख दुसरे सत्र एफ.वाय.बी.कॉम. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ
by Dr Sanjay Dhanvijay Atul Kapgateडॉ. संजय धनविजय आणि अतुल कापगते लिखित 'आंतरराष्ट्रीय व्यापाराची ओळख' हे पुस्तक राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठाच्या बी.कॉम. प्रथम वर्षाच्या द्वितीय सत्रासाठी तयार करण्यात आले आहे. नवीन शैक्षणिक धोरण (NEP 2020) नुसार तयार केलेल्या या पुस्तकात आंतरराष्ट्रीय व्यापाराच्या मूलभूत संकल्पना सोप्या आणि सुलभ भाषेत मांडल्या आहेत. पुस्तकाची सुरुवात आंतरराष्ट्रीय व्यापाराची संकल्पना, त्याची वैशिष्ट्ये आणि देशांतर्गत व्यापाराशी तुलना करून होते. आंतरराष्ट्रीय व्यापारात प्रवेश करण्याची कारणे आणि विविध पद्धती यावरही प्रकाश टाकण्यात आला आहे. दुसऱ्या प्रकरणात, जागतिक व्यापार संघटना (WTO), तिची रचना, कार्ये, आणि व्यापार निर्मिती व व्यापार विचलन यासारख्या संकल्पना स्पष्ट केल्या आहेत. तिसऱ्या युनिटमध्ये युरोपियन युनियन (EU), सार्क (SAARC), नाफ्टा (NAFTA), आणि ब्रिक्स (BRICS) यांसारख्या प्रमुख क्षेत्रीय व्यापार करारांची माहिती दिली आहे. शेवटच्या प्रकरणात, जागतिक बँक (World Bank), आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधी (IMF), आणि आशियाई विकास बँक (ADB) यांसारख्या आंतरराष्ट्रीय वित्तीय संस्थांच्या भूमिका व कार्यांचे विश्लेषण केले आहे. तसेच, भारतातील आर्थिक सहाय्य योजना, जसे की EPZ आणि SEZ, आणि आंतरराष्ट्रीय व्यवसायातील भविष्यातील ट्रेंड्सवर चर्चा केली आहे. प्रत्येक प्रकरणाच्या शेवटी दिलेला प्रश्नसंग्रह विद्यार्थ्यांना परीक्षेच्या तयारीसाठी अत्यंत उपयुक्त ठरेल.
Mutual Fund Agent Second Semester FYB.COM New NEP Syllabus - RTMNU: म्युच्युअल फंड एजंट दुसरे सत्र एफ.वाय.बी.कॉम. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ
by Dr Prabhakar Motghare Dr Abdul Shakeel Abdul Sattar Dr Rajesh G. Valode'म्युच्युअल फंड एजंट' हे पुस्तक राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठाच्या बी.कॉम. (ऑनर्स/रिसर्च) अभ्यासक्रमाच्या दुसऱ्या सत्रासाठी तयार करण्यात आले आहे. नव्या शैक्षणिक धोरणानुसार तयार केलेल्या या अभ्यासक्रमात म्युच्युअल फंड क्षेत्रातील मूलभूत माहिती, इतिहास, रचना, गुंतवणूक धोरणे, जोखीम व्यवस्थापन, आर्थिक नियोजन, आणि एजंटची भूमिका यांचा सविस्तर अभ्यास दिला आहे. पुस्तकात म्युच्युअल फंड मार्केटमध्ये संशोधन करणे, गुंतवणूकदारांना मार्गदर्शन करणे, योजना सुचवणे, अर्ज प्रक्रिया सुलभ करणे, व्यवहार पूर्ण करणे, आणि दीर्घकालीन ग्राहक संबंध निर्माण करण्याच्या कौशल्यांचा समावेश आहे. यामध्ये फंडांचे प्रकार, व्यवहार प्रक्रिया, केवायसी, कर नियम, गुंतवणूक धोरणे, आर्थिक नियोजनाचे टप्पे आणि संभाव्य गुंतवणूकदारांचे प्रकार समाविष्ट आहेत. हे पुस्तक म्युच्युअल फंड एजंट म्हणून कारकीर्द करण्यासाठी आवश्यक ज्ञान व कौशल्ये विकसित करते, तसेच विद्यार्थ्यांना प्रत्यक्ष प्रशिक्षण आणि मूल्यांकनाचेही संधी देते.
Bhartiya Madhyam Vyavsaye
by Vanita Kohli-KhandekarThe Indian Media Business, Fourth Edition gives you detailed analysis, perspective and information on eight segments of the media business in India—print, TV, film, radio, music, digital, outdoor, and events. It presents the business history, current dynamics, regulation, economics, technology, valuations, case studies, trends (Indian and global) and a clear sense of how the business operates. This book is a must-read for media professionals, students and for those planning to invest in the Indian media and entertainment business. The outstanding feature of the fourth edition is a new chapter on digital media—arguably, the first ever look at digital media from a comprehensive business perspective. This looks at everything from history to business dynamics and the major issues digital media faces in India. This edition tackles regulation with more detail than any of the previous ones. There is one large case study on the quality of regulation in India and several caselets such as the ones on copyright law, defamation law and how it works for social media. This edition also contains more caselets than the previous editions. There are caselets on the changes in readership methodology, on the trouble with news broadcasting and on the rising power of Hindi newspapers and the impact of digital on both print and TV among others.
Vyavaharik Marathi FYBA, B.COM, B.SC First Semester - SPPU: व्यावहारिक मराठी एफ.वाय.बी.ए., बी.कॉम, बी.एस्सी सेमिस्टर १ - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr Dattatraya Punde Kalyan Kale'व्यावहारिक मराठी' या विषयाचा एका संपूर्ण सत्रासाठीचा अभ्यासक्रम सुरू करणारे सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठ हे महाराष्ट्रातील पहिले विद्यापीठ आहे. सन 2020 नुसार पुणे विद्यापीठाच्या मराठी अभ्यास मंडळाने बी.ए., बी.कॉम., बी.एस्सी. या वर्गांसाठी मान्य केलेला अभ्यासक्रम डोळ्यांसमोर ठेवून हे पुस्तक तयार केलेले आहे. 'व्यावहारिक मराठी' च्या अभ्यासक्रमाचे (1) भाषिक नैपुण्ये आणि (2) संज्ञापन नैपुण्ये असे दोन विभाग होतात. या विभागांना धरून आम्ही या पुस्तकाचे लेखन केलेले आहे. त्यानुसार पुस्तकाच्या पहिल्या विभागात भाषांतर, सारांशलेखन आणि निबंधलेखन यांची चर्चा केलेली असून दुसऱ्या विभागात कार्यालयीन संज्ञापन, जाहिरात मसुदा लेखन, स्मरणिका आणि मुलाखत, प्रसारमाध्यमांसाठी वृत्तलेखन आणि विज्ञानाच्या प्रसारासाठी मराठीचा वापर या विषयांचा समावेश केलेला आहे. प्रत्येक प्रकरणाच्या शेवटी विद्यार्थ्यांना सरावासाठी स्वाध्यायही दिलेले आहेत. हे स्वाध्याय देताना विद्यापीठाच्या परीक्षेत विचारल्या जाणाऱ्या प्रश्नांचे स्वरूप विचारात घेतलेले आहे.
20 Vya Shatakatil Jagacha Itihas 1914-1992 T.Y.B.A. Savitribai Phule Pune University: 20 व्या शतकातील जगाचा इतिहास 1914-1992 तृतीय वर्ष कला सावित्रिबाई फुले पुणे विद्यापिठ
by N. S. Tamboli20 व्या शतकातील जगाचा इतिहास (1914-1992) [History of the World in 20th Century (1914-1992)] हे पुस्तक सावित्रिबाई फुले पुणे विद्यापिठाच्या जून 2015 च्या सुधारित अभ्यासक्रमानुसार तसेच यू. जी. सी. अभ्यासक्रमावर आधारित आणि महाराष्ट्रातील सर्व विद्यापीठांच्या पदवी व पदव्युत्तर स्तरावरील विद्यार्थी व अभ्यासकांना उपयुक्त संदर्भ ग्रंथ आहे. पुणे विद्यापीठ अभ्यास मंडळाने केलेल्या नियोजनानुसार 2015-16 या शैक्षणिक वर्षापासून तृतीय 'वर्ष कला'व्या जनरल पेपर-3 साठी 'विसाव्या शतकातील जगाचा इतिहास' (1941-1992) हा विषय सुरू केला आहे. या अभ्यासक्रमाच्या पहिल्या सत्रात पाच प्रकरणे तर दुसऱ्या सत्रात चार प्रकरणे अशी एकूण नऊ प्रकरणे आहेत. त्यांपैकी पहिले प्रकरण 'संकल्पनांचा अभ्यास’ हे असून त्यात एकूण बारा संकल्पनांवर लेखन केले आहे. दुसरे प्रकरण पहिले महायुद्ध हे असून त्यात सुरुवातीला कारणे व परिणाम यांवर चर्चा केली असून पॅरिस शांता परिषद आणि राष्ट्रसंघाच्या कार्याचे टीकात्मक परीक्षण केले आहे. तिसरे करण रशियन राज्यक्रांतीचे असून त्यात सुरुवातीस सामाजिक, आर्थिक आणि राजकीय पार्श्वभूमी विशद केली आहे. या क्रांतीतील लेनिनचे योगदान देताना त्याचे नवीन आर्थिक धोरण तसेच स्टॅलिन व त्याच्या काळातील पंचवार्षिक योजनांवर प्रकाश टाकला आहे. चौथे प्रकरण हुकूमशाहीचा उदय हे असून त्यात इटली, जर्मनी व तुर्कस्तान या राष्ट्रातील अनुक्रमे मुसोलिनी, हिटलर व केमाल पाशा या हुकूमशहांच्या कारकिर्दीचा सर्वांगीण आढावा घेतला आहे. पाचदे प्रकरण महामंदी हे असून त्याचे स्वरूप, कारणे व परिणामांचे विवेचन करताना महामंदी दूर व्हावी यासाठी तत्कालीन विविध उपाययोजनांची सविस्तर चर्चा केली आहे.
Aantararastriya Arthashastra T.Y.B.A. Savitribai Phule Pune University
by Prof. G. J. Lomate R. K. Datir D. G. UshirAantararastriya Arthashastra text book for T.Y.B.A. from Savitribai Phule, Pune University in Marathi.
Kulvruttant: कुलवृत्तांत
by Narayan Dharapमानव स्वत:च्या उत्क्रांतीचा कधी विचार तरी करतो का? आपण कोण होतो, कोठून आलो, कोठे चाललो आहोत, या प्रवासाची परिणती कशात होणार आहे याचा माणूस कधी विचार तरी करतो का? मी तरी कोण? येथे या शहरात कसा आलो? प्रत्यक्ष मी नाही; पण माझे पूर्वज... कोठून आले? महत्त्वाकांक्षेने आले की, गरजेपोटी आले? मी अनेक कुलवृत्तांत वाचले होते. चारचार, पाचपाच पिढ्यांचा इतिहास. त्यात एका तक्त्याच्या रूपात मांडला होता. आडव्या उभ्या रेषांनी जोडलेली ती फक्त नावं होत. अमक्याची ती चार-पाच मुलं... त्यांचे विवाह... त्यांची मुलं... हा नावांचा आणि रेषांचा तक्ता त्यांच्या खऱ्या आयुष्याबद्दल काय सांगणार? त्या तर फराट्यांनी ओढलेल्या रेषाकृती होत्या; पण माझ्या विलक्षण अनुभवात या रेषाकृती सजीव झाल्या होत्या. रंग... रूप... सुखं... दु:ख... अशा सगुण त्रिमित स्वरूपात समोर आल्या होत्या... रोजच्या व्यवहाराच्या चौकटीत हा असाधारण अनुभव बसवणं किती कठीण होतं! जवळजवळ अशक्यच! पण इथे धोका होता. त्या कालगर्तेत माझा प्रवेश अगदी सहज होत होता. पण काही कारणाने, अपघाताने, दुर्दैवाने मला परत माझ्या एकवीसाव्या शतकात परत येता आलं नाही तर? मी कालवस्त्राच्या त्या सुरकुतीत अडकून पडलो तर? सर्व शक्यतांचा विचार करायला हवा...
Andharyatra: अंधारयात्रा
by Narayan Dharapहजारो वर्षांच्या तात्त्विक चिंतनानंतरही मानवाला काल स्वरूप समजलेले नाही. मात्र कालाने त्याच्या अनुभूतीवर घातलेल्या मर्यादा प्रथमपासून स्पष्ट आहेत. मानवाला कालमार्गावरून हलता येत नाही; येणारा एक एक क्षण त्याच क्रमाने अनुभवावा लागतो; भूतकाळ हा त्याला केवळ स्मृतिरूपाने उपलब्ध असतो- काळात मागे जाता येत नाही; भविष्यकाळ तर संपूर्ण अज्ञात असतो. पुढेही जाता येत नाही. बुद्धीला जाणवतं की, विश्वाच्या अनंत विस्तारात अनेक आश्चर्ये आहेत, साहसे आहेत...पण ती आपल्यासाठी नाहीत... का आहेत? या संग्रहातल्या कथा कालकल्पनेशी निगडित आहेत. 'अंधारयात्रा' मध्ये मानव आपल्या अल्पायुष्याची कोंडी फोडून विश्वसंचारातले पहिले पाऊल टाकतो; 'चक्रधर' मध्ये अकल्पनीय कालप्रवास आणि कालाचे ऊर्जेत रूपांतराची धाडसी कल्पना आहे; बंदिवासमध्येही कालप्रवास आहे; पण अप्रगल्भ मनावरचा घातक परिणामही आहे... आणि 'शेवटी एक पापणी लवली; शास्त्रकथा अमेदीनीय आयुष्याखेरीज पुरी कशी होईल? त्या कथेतही काल आहे... पण कालाची सापेक्षता आणि स्वनिष्ठता यावर कथा आधारित आहे आणि काळाचे स्वरूपच असे आहे की, आपण रोजच्या जीवनाची गती सोडली की अनपेक्षित अनुभव येतात. या कथाही त्याला अपवाद नाहीत.
Chhatrapati Shivaji Maharaj: छत्रपती शिवाजी महाराज
by Krishnarao Arjun Keluskarगुरुवर्य कृष्णराव अर्जुन केळूसकर गेल्या शतकातील एक महान चरित्रकार आहेत. छत्रपती शिवाजी महाराजांचे मराठीतील पहिले विस्तृत चरित्र त्यांनी लिहिले. विख्यात चरित्रकार डॉ. धनंजय कीर लिहितात, 'केळूसकरकृत शिवचरित्राएवढे समग्र व सविस्तर चरित्र आजपर्यंत कोणीही लिहिले नाही. तसेच गौतमबुद्ध आणि संत तुकाराम यांचे पहिले चरित्रकारही केळूसकरच आहेत.' राजकीय ऋषी मामा परमानंद, न्यायमूर्ती माधवराव रानडे, महाराजा सयाजीराव गायकवाड यांनी गुरुवर्य केळूसकरांच्या लेखणी व विचारांची प्रशंसा केली. ते धर्मशास्त्र, अर्थशास्त्र, शिक्षणशास्त्र, इतिहास आणि तत्त्वज्ञान या विषयांवर ग्रंथ लिहिणारे प्रकांड पंडित होते. पण बहुजनसमाजाच्या लेखकाच्या वाट्याला येणारी फरपट केळूसकरांच्या वाट्याला आली. महाराष्ट्राच्या वाङमयमहर्षीची उपेक्षाच झाली. छत्रपती शिवाजी महाराजांचे साधार प्रदीर्घ चरित्र लिहिताना केळूसकरांनी ऐतिहासिक सत्याच्या आधारे विवेकशील मांडणी केली आहे. भारतभूमीला यवनसत्तेपासून मुक्त करण्याचा सत्संकल्प केलेल्या या महाप्रतापशाली वीराने सर्व जाती-धर्मांच्या मदतीने, मुत्सद्दीपणा व गनिमी कावा या कौशल्याने हिंदवी स्वराज्य उभारिले. कल्पक प्रशासनाच्या आधारे जनसामान्यांचा कैवार आणि गुणवंतांचा आदर करत शत्रू पक्षांवर मात केली. मराठ्यांचे नाव जगाच्या इतिहासात अजरामर करून ठेवलेल्या छत्रपती शिवरायांचे मराठीतील हे चरित्र एक उत्तम उदाहरण आहे. केळूसकर गुरुजींचा हा ग्रंथ म्हणजे केवळ शिवाजी राजांचा चरित्रग्रंथ नसून त्यात इतिहास, भूगोल, समाजव्यवस्था, राज्यव्यवस्था, अर्थकारण, नेतृत्व, चारित्र्य, मानवी संबंध अशा अनेक विषयांची तपशीलवार मांडणी आहे. हा युगपुरुष महाराष्ट्रदेशी अवतरला हे इथल्या रयतेचे भाग्य! आज राष्ट्रउभारणीसाठी देशातल्या प्रत्येक तरुणाने छत्रपतींच्या व्यूहनीतीचा साकल्याने विचार व अंगीकार करणे क्रमप्राप्त आहे.
Talghar: तळघर
by Narayan Dharap“ती जागी झाली होती. कशाने, तिला माहीत नव्हते. पण मनाला कोणत्या तरी खोलवरच्या पातळीवर धोक्याचा इशारा मिळाला असला पाहिजे. कारण तिच्या सर्व चित्तवृत्ती अत्यंत तीक्ष्णतेने आसपासच्या परिस्थितीचा वेध घेत होत्या. तीच ती चांदण्याने उजळलेली रात्र, तेच ते चंदेरी किरण… पण आता सर्वत्र एक निश्चलता होती-मोठी विलक्षण निश्चलता होती. वारा अजिबात पडला होता. झाडांचे एक पानही हलत नव्हते, ती सळसळत नव्हती- रातकिड्यांची किरकिर नव्हती-काहीही नव्हते. विलक्षण शांतता. हालचाल नाही. उघड्या खिडकीकडे पाहता पाहता तिला वाटले, हा खरा देखावा नाहीच, हे एक चित्र आहे-आपण खिडकीजवळ गेलो तर हाताला चित्रच लागेल. सर्व शरीर गारठून बधिर झाल्यासारखे वाटत होते. तिने हात उचलला, तो गालावर, कपाळावर, मानेपाशी धरला-पण हात आणि गाल दोन्ही बर्फासारखे गार होते… जणू उष्णता, ऊब या गोष्टी अस्तित्वातच नव्हत्या… कधी कधी शरीराला ऊबच मिळाली नव्हती… आणि या गारठविणाऱ्या भीतीतून मनाला तो स्पर्श झाला… उदासवाणी, घाणेरडी जागा सासूबाईंच्या जाऊबाई म्हणाल्या होत्या… आणि आता तिच्या आसपास तो तीव्र, तिखट, दुष्टतेचा अर्क एखाद्या धुक्यासारखा पसरला होता… तिला जाणवले की, खोलीत काहीतरी आले आहे… काहीतरी दुष्ट, विकृत, पापी, सडके, कुजके, शापित, अस्पर्श्य… त्या अतीव दुष्टतेच्या गाभ्यात एक अघोरी चेतना होती. त्या विकृतीच्या गर्भातून एक आवाज पुटपुटत आला… “मी आलो आहे."
Anandadayi Ganit class 2 - NCERT - 23: आनंददायी गणित इयत्ता दुसरी - एनसीईआरटी - २३
by National Council of Educational Research and Trainingइयत्ता दुसरीसाठी असलेले आनंददायी गणित असे नाव असलेले गणिताचे पाठ्यपुस्तक NEP 2020, NCF-FS 2022 तसेच पायाभरणीच्या टप्प्यासाठीचा अभ्यासक्रम यांच्या शिफारसी डोळ्यासमोर ठेवून तयार केले आहे। बालवाटिका 1 ते 3 तसेच पहिली झाल्यावर (3-8 वर्षे वयात) दुसरीत जाणाऱ्या मुलाला अंकांचे ज्ञान झालेले असते, असे यात गृहीत धरले आहे। परंतु, आपल्या देशातील विविधता बघता, कदाचित काही मुलांची एकदम शाळेत पहिलीत गेल्यावरच पहिल्यांदा अंकांची ओळख होत असेल, असेही होऊ शकते। हे क्रमिक पुस्तक तयार करताना अशा परिस्थितीचाही विचार केलेला आहे। वयाच्या या टप्प्यावरील मुले मुक्तपणे खेळणे, खेळणी यात रमतात। हे लक्षात घेऊन, अवकाशीय समज, अंकहाताळणी, गणितीय आणि संगणकीय संकल्पना इ। शिकवण्यासाठीच्या उपक्रमांमध्ये खेळ, खेळणी यांचा वापर करण्यासाठी पुष्कळ वाव ठेवलेला आहे। यामुळे प्रत्येक नवीन संकल्पना किंवा कौशल्य शिकताना मूर्त वस्तूंकडून चित्रस्वरूपाकडे व त्याकडून अमूर्त कल्पनांपर्यंतचे संक्रमण सहजपणे होऊ शकते। सर्वांगीण विकासासाठी अनुभवातून शिक्षण हे उद्दिष्ट डोळ्यासमोर ठेवून, इयत्ता दुसरीसाठी असलेल्या आनंददायी गणित या पुस्तकामध्ये, वर्गात आणि वर्गाबाहेर करण्यासारखे अनेक उपक्रम दिले आहेत। यातील सर्व प्रकरणांमध्ये, उपक्रमाधारित कार्यांच्या माध्यमातून गणितीय संकल्पनांचे आकलन करून दिले आहे। सक्तीने, नाखुषीने गणित शिकण्याऐवजी, आपण खेळ खेळत आहोत अशा भावनेने मुलांनी हे उपक्रम करावेत आणि त्याद्वारे गणितीय संकल्पना आपोआप रुजाव्यात, अशा प्रकारचे वातावरण निर्माण करण्याचा प्रयत्न या पुस्तकातून केलेला आहे।
Anandadayi Ganit class 1 - NCERT - 23: आनंददायी गणित इयत्ता पहिली - एनसीईआरटी - २३
by National Council of Educational Research and Trainingइयत्ता पहिलीसाठी आनंददायी गणित या पाठ्यपुस्तकातील आशय NCF-FS 2022 मध्ये नमूद केलेल्या पुढील चार घटकांवर आधारित आहे तोंडी गणित चर्चा, कौशल्य शिकवणे, कौशल्य सराव आणि गणिती खेळ सर्व अध्यायांमध्ये समाविष्ट केले गेले आहेत. त्यापैकी बहुतेक एकात्मिक पद्धतीने सादर केले आहेत. तथापि, खालील प्रकरणे केवळ गणितीय समज आणि क्षमता विकसित करण्याच्या अभ्यासक्रमाच्या उद्दिष्टाशी (CG-8) आणि परिमाणे, आकार आणि मापे यांद्वारा जग ओळखू शकण्याशीच संरेखित नाहीत तर NCF-FS 2022 मध्ये दिलेल्या सर्वांगीण विकासाकडे नेणाऱ्या इतर सर्व अभ्यासक्रम व अभ्यासक्रमिय उद्दिष्टांशीदेखील सरेखित आहेत - मौखिक गणित चर्चा, कौशल्यशिक्षण, कौशल्यसराव आणि गणिती खेळ. बौद्धिक आव्हान आणि विचारप्रवर्तक कार्यांमुळे गणिताचे अध्ययन व निर्णयनक्षमता अधिक चांगल्या प्रकारे होते. मेंदूला सतावणारे प्रश्न, कोडी, कूट प्रश्न यामुळे नेहमीच्या शिकण्याच्या जोडीने मुलांना याची संधी मिळते. मुलांच्या वयाला साजेशी अनेक कोडी या पुस्तकात दिली आहेत.
The Broker: द ब्रोकर
by John Grishamराजधानीतील सत्ताधाऱ्यांमध्ये ऊठबस करणारा, सत्ताकारणात कोणाला खाली खेचायचे, कोणाला वर चढवायचे या खेळात भाग घेणारा बॅकमन, हा अनेकांची सरकारदरबारी असलेली कामे पैसे घेऊन करून द्यायचा. त्यामुळे त्याला 'दलाल' असे संबोधले जाई. काही कारणाने त्याला तुरुंगवास पत्करावा लागतो. सहा वर्षांनी त्याला माफी मिळाल्याने तो सुटून बाहेर येतो. बॅकमन सुटल्यावर त्याला अमेरिकेची केंद्रीय गुप्तचर संघटना सी. आय. ए. देशाबाहेर नेऊन ठेवते. त्याला नवीन नाव, नवीन ओळख व एक नवीन घर दिले जाते. तो आपल्या नवीन आयुष्यात स्थिर झाल्यावर त्याचा नवीन पत्ता अन्य देशांच्या गुप्तचर संस्थांना दिला जातो. कोण पुढे येऊन मारतो आहे, हे सी. आय. ए. ला ठाऊक करून घ्यायचे असते; पण या सगळ्या प्रकरणाला भलतीच कलाटणी मिळते. सी. आय. ए. च्या या योजनेची कल्पना बॅकमनला असते का, या योजनेला जी भलतीच कलाटणी मिळते, त्यात बॅकमनच्या अक्कलहुशारीचा भाग असतो का, या प्रश्नांची उत्तरे जाणून घेण्यासाठी 'द ब्रोकर' वाचलंच पाहिजे. 'पुढे काय झाले' ही उत्सुकता ग्रिशॅमने कायम ठेवली आहेच.
Nagasaki: नागासाकी
by Craig Collie‘नागासाकी’ ही कादंबरी म्हणजे १९४५ मध्ये अमेरिकेने जपानच्या हिरोशिमा आणि नागासाकीवर अणुबॉम्ब टाकला, त्याच्या पार्श्वभूमीची, परिणामांची आणि त्या अनुषंगाने येणाऱ्या अनेक बाबींची विस्तृत कहाणी आहे. १६ ते २९ जुलै आणि ५ ऑगस्ट १९४५ ते १० ऑगस्ट १९४५ या दिवसांतील राजकीय घडामोडींचं आणि हिरोशिमा, नागासाकीतील लोकांच्या दैनंदिन जीवनाचं चित्रण, असं सर्वसाधारणपणे या कादंबरीचं स्वरूप आहे. क्रेग कोली यांनी संशोधन करून, खूप संदर्भ अभ्यासून, प्रत्यक्षदर्शींच्या मुलाखती घेऊन ही कादंबरी सिद्ध केली आहे. जपानने पर्ल हार्बरवर केलेल्या हल्ल्याचा सूड म्हणून अमेरिकेने हा बॉम्बहल्ला केला. त्या हल्ल्यानंतर या शहरांमध्ये झालेल्या मृत्यूच्या तांडवाचं आणि जखमी लोकांच्या वेदनांचं प्राधान्याने चित्रण करणारी ही कादंबरी जरूर वाचली पाहिजे.
Twelve Red Herrings: ट्वेल्व्ह रेड हेरिंग्ज
by Jeffrey Archerतुरुंगात खितपत पडलेल्या एका कैद्याची खात्री असते की, ज्याच्या खुनाचा त्याच्यावर आरोप आहे, तो माणूस जिवंत आहे... एक चंचल सुंदरी चतुराईनं नवरा आणि नवीन धनिक सावजाकडून वाढदिवसाची भेट मिळवते… वडिलांच्या सांगण्याप्रमाणे नौकानयनपटूने बोटक्लब हाउसला भेट म्हणून दिलेल्या ऐतिहासिक वस्तूचीच चोरी होते… कथा-कादंबरी लेखकाला स्तंभलेखन करणारा त्याचा मित्र भोजनादरम्यान जी कल्पना ऐकवतो त्यावर लेखकाने आधीच कादंबरी लिहिलेली असते… एक धोकादायक वाटणारा माणूस एका महिला-ड्रायव्हरचा हायवेवर पाठलाग करतो... एका तरुण कलावतीला आयुष्यातली सर्वांत मोठी संधी मिळते… चतुर मांडणी, अनोखी व्यक्तिमत्त्वं, कल्पक कथानक आणि अनपेक्षित शेवट असलेल्या बारा कथांचा संग्रह ‘ट्वेल्व्ह रेड हेरिंग्ज.’
H M S Ulysses: एच एम एस युलिसिस
by Alistair MacLeanही कहाणी दुसऱ्या महायुद्धाच्या काळातील आहे. रशियाचे जर्मनीशी युद्ध सुरू असते, आणि एफआर ७७ या मालवाहू आणि तेलवाहू जहाजांच्या ताफ्यामार्फत रशियाला जर्मनीशी लढण्यासाठी अत्यंत निकड असलेले युद्धसाहित्य पोचवण्याची योजना असते. एचएमएस युलिसिस ही ब्रिटिश आरमारातील एक क्रूझर जातीची युद्धनौका या ताफ्याची फ्लॅगशिप असते. तिच्या साथीला आणखी छत्तीRस जहाजे या ताफ्यात असतात. भयंकर थंडी, बर्फवृष्टी, प्रचंड वादळे, चिडलेले व निराश झालेले नौसैनिक, त्यांची झालेली प्रचंड उपासमार, थकवा, झोपेचा अभाव, आणि ताफ्याने रशियापर्यंत पोचता कामा नये यासाठी सर्वतोपरी प्रयत्न करणारी जर्मन बॉम्बर विमाने, युद्धनौका आणि यू-बोटी, अशा पार्श्वभूमीवरील या ताफ्याच्या– आणि पर्यायाने युलिसिसच्या– प्रवासाची ही कहाणी आहे. या सगळ्या विपरीत परिस्थितीला युलिसिसवरील सगळे अधिकारी आणि नौसैनिक ज्या असीम धैर्याने आणि शौर्याने तोंड देतात त्याचे भेदक वर्णन ‘एचएमएस युलिसिस’ या कादंबरीत आहे.
Huckleberry Finnchi Sahasa: हकलबेरी फिनची साहसं
by Mark Twainअर्नेस्ट हेमिंग्वेंपासून अनेक दिग्गजांना भावलेली ही कादंबरी. आई नसलेला, दारुड्या बापापासून पळणारा उनाड पोरगा हक फिनची ही गोष्ट. हक कायम जगाचा अदमास बांधत राहतो. निसर्गाकडे निर्मळपणे बघतो, लोकांकडे बेरक्या नजरेनं पाहातो, त्या-त्या वेळचे सामाजिक पूर्वग्रह त्याच्याही मनात आहेतच, पण या सगळ्यासकट एक गुण-दोष असलेला तरुण पोरगा म्हणून तो वाचकांपुढं उभा राहतो.
Tom Sawyerchi Sahasa: टॉम सॉयरची साहसं
by Mark Twainटॉम सॉयरची साहसं ही कादंबरी दीडेकशे वर्षांपूर्वी अमेरिकेत प्रसिद्ध झाली. मिसिसिपी नदीकाठच्या सेंट पीटर्सबर्ग या काल्पनिक गावात राहाणाऱ्या टॉम सॉयर या खोडकर मुलाचं भावविश्व या कादंबरीत उभं राहातं... बालपणीचा निरागसपणा आणि प्रौढ वयातलं वास्तव यांच्यातील तफावत टॉम सॉयरच्या या गोष्टीतून जाणवते. ही तफावत आपणही अनुभवलेली असतेच ना, त्यामुळं भूगोलाचं नि भाषेचं अंतर पार करून ही कादंबरी आपल्याशी संवाद साधते.
A Twist in the Tale: अ ट्विस्ट इन द टेल
by Jeffrey Archerभांडणाच्या भरात एका प्रियकराकडून त्याच्या प्रेयसीचा खून होतो आणि अटक मात्र भलत्याच माणसाला होते... एकदम वेगळ्याच प्रकारचं वाईन टेस्टिंग... एका अनोळखी पुरुषाबरोबर प्रणयाचा खेळ... गोल्फ क्लबहाउसच्या बारमध्ये जुंपलेलं आगळंवेगळं भांडण... कॉर्नफ्लेक्स खाण्यावरून सुरू झालेलं वैमनस्य आणि त्यातून उद्भवलेली ईर्ष्या... अत्यंत धूर्तपणे रचलेलं कथानक, अत्यंत वेगवान आणि मनोरंजनाने ओतप्रोत भरलेल्या या कथांमधून हाताळण्यात आलेल्या काही विषयांची ही छोटीशी झलक... चित्तथरारक सुरुवात आणि धक्कादायक शेवट असलेल्या... सध्याच्या काळातील सर्वाधिक लोकप्रिय असलेल्या लेखकाच्या लेखणीतून उत्तरलेल्या रहस्यमय, उत्कंठा वाढविणाऱ्या कथांचा संग्रह.