- Table View
- List View
Bharatatil Aapatti Vyavasthapan va Prashasan
by Priti Diliprao PohekarDisaster Management is a critical and integral part of any government’s planning strategy. Indian government has been struggling with it since long. This book discusses the varied threats, risks that the country faces. It talks about the Acts implemented, their advantages/disadvantages and their validity. It also talks about the different stakeholders involved, role players and decision makers in the country. It compare country’s disaster management with international decisive moments and acts and the UN’s ordinance.
Bharatatil Sadyakalin Samajik Samasya TYBA Sixth Semester - RTMNU: भारतातील सद्यकालीन सामाजिक समस्या बी.ए. तृतीय वर्ष षष्टम सेमिस्टर - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ
by Prof. R. J. Loteविद्यापीठ अनुदान आयोगाने ठरवून दिलेल्या ध्येय-धोरणानुसार भारतातील सद्यकालीन सामाजिक समस्या (Current Social Problems in India) हे बी.ए. तृतीय वर्ष षष्टम सेमिस्टर करिता या वर्गासाठी मराठी भाषा अभ्यासमंडळाने संपादित केले आहे. पदवी आणि पदव्युत्तर पातळीवर दर्जेदार, उच्चप्रतीचे, व्यवसायाभिमुख आणि सर्वव्यापी शिक्षण दिले जावे याकरिता केंद्र सरकारच्या मानव संसाधन आणि विकास मंत्रालयाने तसेच विद्यापीठ अनुदान आयोगाने जी मार्गदर्शक तत्त्वे आणि धोरण निश्चित केले आहे त्याची मातृभाषेशी आणि वाङ्मयाशी योग्य सांगड घालण्याचे धोरण राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठाने अत्यंत विचारपूर्वक आणि दूरगामी स्वरूपात स्वीकारलेले आहे. त्याकरिता विद्यार्थ्यांच्या ज्ञानार्जनाचे यथार्थ मूल्यमापन करण्याच्या व त्यांच्या ज्ञानकक्षा विस्तारित करण्याच्या उद्देशाने आवश्यक ते बदल करण्याचा योग्य निर्णयही घेतलेला आहे. त्याच दृष्टिकोनातून मराठी भाषा अभ्यासमंडळाच्या मार्गदर्शनाखाली ' भारतातील सद्यकालीन सामाजिक समस्या (Current Social Problems in India)' या पाठ्यपुस्तकाची निर्मिती पाठ्यपुस्तक समितीने केली आहे. पाठ्यपुस्तकामध्ये एकूण चार युनिट दिलेले आहेत. युनिट १ समकालीन भारतातील शिक्षण (Education in Contemporary India), युनिट २ विस्थापन आणि पुनर्वसन (Displacement and Rehabilitation), युनिट असहिष्णुता, दंगली आणि गुन्हे (Intolerance, Riot and Crime) आणि युनिट ४ भ्रष्टाचार (Curruption) इत्यादींचा अभ्यासक्रम दिला आहे.
Bharatatil Samajshastriy Parampara SYBA Fourth Semester - RTMNU: भारतातील समाजशास्त्रीय परंपरा बी.ए. द्वितीय वर्ष चतुर्थ सेमिस्टर - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ
by Prof. R. J. Loteविद्यापीठ अनुदान आयोगाने ठरवून दिलेल्या ध्येय-धोरणानुसार भारतातील समाजशास्त्रीय परंपरा (Indian Sociological Tradition) हे बी. ए. द्वितीय वर्षः चतुर्थ सेमिस्टर करिता या वर्गासाठी मराठी भाषा अभ्यासमंडळाने संपादित केले आहे. पदवी आणि पदव्युत्तर पातळीवर दर्जेदार, उच्चप्रतीचे, व्यवसायाभिमुख आणि सर्वव्यापी शिक्षण दिले जावे याकरिता केंद्र सरकारच्या मानव संसाधन आणि विकास मंत्रालयाने तसेच विद्यापीठ अनुदान आयोगाने जी मार्गदर्शक तत्त्वे आणि धोरण निश्चित केले आहे त्याची मातृभाषेशी आणि वाङ्मयाशी योग्य सांगड घालण्याचे धोरण राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठाने अत्यंत विचारपूर्वक आणि दूरगामी स्वरूपात स्वीकारलेले आहे. त्याकरिता विद्यार्थ्यांच्या ज्ञानार्जनाचे यथार्थ मूल्यमापन करण्याच्या व त्यांच्या ज्ञानकक्षा विस्तारित करण्याच्या उद्देशाने आवश्यक ते बदल करण्याचा योग्य निर्णयही घेतलेला आहे. त्याच दृष्टिकोनातून मराठी भाषा अभ्यासमंडळाच्या मार्गदर्शनाखाली 'भारतातील समाजशास्त्रीय परंपरा (Indian Sociological Tradition)' या पाठ्यपुस्तकाची निर्मिती पाठ्यपुस्तक समितीने केली आहे. पाठ्यपुस्तकामध्ये युनिट १ - भारतातील जातीच्या कुळांचे सैद्धांतिक विवेचन (Theoretical Roots of Caste in India), युनिट २ - भारतीय दृष्टिकोनातून सामाजिक परिवर्तन (Social Change from Indian Perspective), युनिट ३ - भारतीय समाज आणि समकालीन परिवर्तन (Indian Society and Contemporary Change) आणि युनिट ४ - लिंगभाव आणि भारतातील समाज (Gender and Society in India) इत्यादींचा अभ्यासक्रम दिला आहे.
Bharatiy Arthavyavastha 1 TYBA Fifth Semester - RTMNU: भारतीय अर्थव्यवस्था १ बी.ए. तृतीय वर्ष पंचम सेमिस्टर - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ
by Prof. B.L. Jibhkateनागपूर विद्यापीठाने २०२०-२१ या वर्षापासून बी.ए. तृतीय वर्ष: सेमेस्टर V च्या अर्थशास्त्र ह्या विषयाच्या अभ्यासक्रमाची पुर्नरचना केली आहे. त्यानुसार "भारतीय अर्थव्यवस्था १" ह्या पुस्तकाची द्वितीय आवृत्ती विद्यार्थी आणि प्राध्यापक मित्रांना सादर केलेली आहे. त्यानुसार काही जुनी परंपरागत चालत आलेली प्रकरणे वगळून काही नवीन प्रकरणांचा समावेश केला आहे. प्रस्तुत पुस्तक नवीन अभ्यासक्रमानुसार लिहिण्यात आले आहे. हे पुस्तक नागपूर विद्यापीठाच्या अभ्यासक्रमानुसार लिहिले असले तरी इतर विद्यापीठाच्या विद्यार्थ्यांना देखील ह्या पुस्तकाचा संदर्भ-ग्रंथ म्हणून उपयोग करता येईल. प्रस्तुत पुस्तक अनेक मराठी, हिंदी, इंग्रजी माध्यमातील पुस्तकांचा संदर्भ ग्रंथ म्हणून वापर करण्यात आला आहे तसेच काही नवीन व दुर्मिळ माहितीसाठी इंटरनेटचीही फार मदत घेतली आहे.
Bharatiy Arthavyavastha 2 TYBA Sixth Semester - RTMNU: भारतीय अर्थव्यवस्था २ बी.ए. तृतीय वर्ष षष्टम सेमिस्टर - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ
by Prof. B. L. Jibkate Dr Sudhakar Shastri"भारतीय अर्थव्यवस्था-२" हे पुस्तक बी. ए. तृतीय वर्ष: सेमिस्टर-VI च्या अर्थशास्त्र ह्या पुस्तकाची प्रथम आवृत्ती आहे. नागपूर विद्यापीठाने जून २०१६ पासून संपूर्ण अभ्यासक्रमाची पुर्नरचना करून परीक्षेकरिता सेमिस्टर पद्धती सुरू केली आहे. त्यानुसार हे पुस्तक बी. ए. तृतीय वर्ष: सेमिस्टर-VI च्या अर्थशास्त्र ह्या विषयाच्या अभ्यासक्रमानुसार लिहिण्यात आले आहे. हे पुस्तक नागपूर विद्यापीठाच्या अभ्यासक्रमानुसार लिहिले असले तरी इतर विद्यापीठाच्या विद्यार्थ्यांना देखील ह्या पुस्तकाचा संदर्भ-ग्रंथ म्हणून उपयोग करता येईल. भारतीय अर्थव्यवस्था - II च्या अभ्यासक्रमात अनेक नवीन प्रकरणांचा समावेश करण्यात आला आहे. जसे - शाश्वत विकास, मानव विकास निर्देशांक, सर्वसमावेशक वाढ, नीती आयोग, चालू आर्थिक पाहणीची वैशिष्ट्ये, वस्तू व सेवा कर, चालू वर्षाच्या अंदाजपत्रकाची वैशिष्ट्ये, चौदावा वित्त आयोग, बहुपक्षीय व द्विपक्षीय व्यापार, ब्रिक्स बँक इत्यादी. ही सर्व प्रकरणे नवीन व अद्ययावत स्वरूपाची आहेत.
Bharatiya Rajyaghatnechi Olakh FYBA First Semester - SPPU: भारतीय राज्यघटनेची ओळख एफ.वाय.बी.ए. सेमिस्टर १ - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Prof. Eknath Khandve Prof. Dr. Vilas Awariसावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या एफ.वाय.बी.ए. या शैक्षणिक वर्षासाठीच्या अभ्यासक्रमात या वर्षापासून सुधारणा करण्यात आली आहे. राज्यशास्त्र (भारतीय राज्यघटनेची ओळख) या पेपरच्या अभ्यासक्रमात सुचविण्यात आलेल्या सुधारणांची जून २०१९ पासून अंमलबजावणी होत आहे. भारतीय राज्यघटनेची ओळख या पुस्तकाच्या सुरुवातीला भारतीय राज्यघटनेच्या निर्मितीची प्रक्रिया स्पष्ट केली आहे. भारतीय राज्यघटनेचा ऐतिहासिक पार्श्वभूमी, घटनासमिती आणि भारतातील राज्यघटनेची वैशिष्ट्ये याबाबत तपशीलवार माहिती पुरविण्यात आली आहे. भारतीय राज्यघटनेत मूलभूत हक्क, मार्गदर्शक तत्वे आणि मूलभूत कर्तव्ये याबाबतच्या तरतुदी करण्यात आलेल्या आहेत. या तरतुदींवर प्रकाश टाकण्याचे काम प्रस्तुत पुस्तकाद्वारे पार पाडले आहे. भारतीय संघराज्याची वैशिष्ट्ये, केंद्र-राज्य संबंध आणि केंद्र-राज्य संबंधातील संघर्षाचे मुद्दे याबाबत स्पष्टता देण्यात आली आहे. भारतीय राज्यघटनेच्या कलम ३६८ अन्वये घटना दुरूस्तीची प्रक्रिया स्पष्ट करण्यात आली आहे. प्रस्तुत पुस्तकाद्वारे भारतीय राज्यघटनेतील दुरूस्तीची प्रक्रिया व प्रमुख घटनादुरुस्त्याबाबत चर्चा करण्यात आली आहे. एकूणच भारतीय राज्यघटनेची मिमांसा करणारे हे एक महत्वपूर्ण पुस्तक आहे.
Bhartacha Itihas Prachin Kal te Isavi San 1525 FYBA First Semester- RTMNU: भारताचा इतिहास प्राचीन काळ ते इ.स. १५२५ बी.ए. प्रथम सेमिस्टर - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ
by Prof. N. C. Dikshitराष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठाच्या जून २०१६ पासूनच्या सेमिस्टर पॅटर्नच्या नव्या अभ्यासक्रमानुसार बी.ए. प्रथम सेमिस्टरकरिता भारताचा इतिहास - प्राचीन काळ ते इ.स. १५२५ हे पुस्तक आहे. ह्या पुस्तकाचे लेखन प्राध्यापक नी. सी. दीक्षित तसेच मनोहर पिंपळापुरे अॅण्ड कं. पब्लिशर्स यांनी प्रकाशित केले आहे. पुस्तकामध्ये हरप्पा संस्कृती, वैदिक कालखंड, सोळा महाजनपदे, जैन धर्म व बौद्ध धर्म, मौर्य साम्राज्य, गुप्त घराणे, भारतावरील आक्रमणे, अल्तमश व बल्बन, अलाउद्दीन खिलजी, महंमद बीन तुघलक आणि फिरोज तुघलक, भक्ती चळवळ, सुफी पंथ आणि सुल्तानशाहीतील स्थापत्यकला (Architecture) इत्यादी अभ्यासक्रम पुस्तकामध्ये दिलेला आहे.
Bhartachya Itihas (A.D. 500 te A.D. 1206) Second Semester FYBA New NEP Syllabus - RTMNU: भारताचा इतिहास (इ. स. ५५० ते इ. स. १२०६) दुसरे सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ
by Dr Govind Tirmanwar“भारताचा इतिहास” हे पुस्तक इ. स. ५५० ते इ. स. १२०६ या कालखंडातील महत्त्वपूर्ण घडामोडींचे सविस्तर विश्लेषण करते. या काळात भारतात अनेक राजवंश उदयास आले आणि त्यांनी आपली सत्ता प्रस्थापित केली. सम्राट हर्षवर्धनच्या कारकिर्दीत कन्नौज हे सत्ता आणि सांस्कृतिक केंद्र बनले. त्यानंतर राजपूत राजवंशांनी उत्तरेकडील प्रदेशावर वर्चस्व गाजवले. चालुक्य, राष्ट्रकूट आणि प्रतिहार यांच्यात कन्नौजच्या ताब्यासाठी त्रिपक्षीय संघर्ष झाला. दक्षिण भारतात चोल, पल्लव आणि पांड्य राजवंशांनी प्रशासन, व्यापार आणि स्थापत्यकलेला मोठे योगदान दिले. याशिवाय, पुस्तकात मध्ययुगीन समाजरचना, धर्म आणि संस्कृती यांचा आढावा घेण्यात आला आहे. भक्ती चळवळीचा प्रभाव, बौद्ध आणि जैन धर्माचा प्रसार, तसेच वेदकालीन परंपरांचा विकास यावरही प्रकाश टाकण्यात आला आहे. तत्कालीन राजकीय घटनांसह समाजव्यवस्थेचे सखोल विश्लेषण या पुस्तकात करण्यात आले आहे. विद्यार्थ्यांसाठी अभ्यासपूर्ण आणि इतिहासप्रेमींसाठी ज्ञानवर्धक असे हे पुस्तक भारताच्या ऐतिहासिक वारशाचा व्यापक आढावा घेण्यास मदत करते.
Bhartiya Aarthik Paryavaran FYBA First Semester - SPPU: भारतीय आर्थिक पर्यावरण एफ.वाय.बी.ए. सेमिस्टर १ - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr D. G. Ushir Dr S. R. Javale Dr S. V. Tele Dr S. R. Pagarप्रथम वर्ष कला या वर्गासाठी अर्थशास्त्र: 'भारतीय आर्थिक पर्यावरण' हा विषय सामान्य स्तरावर ऐच्छिक स्वरूपाचा आहे. सुधारित अभ्यासक्रमानुसार प्रथम वर्ष कला (एफ.वाय.बी.ए.) या वर्गासाठी लिहिलेले 'भारतीय आर्थिक पर्यावरण' हे क्रमिक पुस्तक व संदर्भ ग्रंथ आहे. सदर पुस्तकाचे लिखाण व विविध संकल्पनांची मांडणी करताना अतिशय साधा व सोप्या भाषेचा कटाक्षाने वापर केलेला आहे. प्रत्येक संकल्पना व उपघटक यांच्या आशयाची सखोल व विस्तृतपणे मांडणी केली आहे. उपघटकांचे विश्लेषण करताना अलीकडील आकडेवारीचा संदर्भ केला आहे. पुस्तकाचे लिखाण करताना अर्थशास्त्र अभ्यास मंडळाने संदर्भित केलेल्या संदर्भ ग्रंथांबरोबरच इतर अनेक दर्जेदार संदर्भ ग्रंथांचा आवर्जून वापर केलेला आहे. प्रत्येक प्रकरणाच्या शेवटी विद्यापीठाने नमूद केलेल्या आकृतिबंधानुसार परीक्षेच्या तयारीच्या दृष्टीने प्रश्न दिलेले आहेत.
Bhartiya Aarthik Paryavaran FYBA Second Semester - SPPU: भारतीय आर्थिक पर्यावरण एफ.वाय.बी.ए. सेमिस्टर २ - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr D. G. Ushir Dr S. R. Javale Dr Vijaykumar Wavaleप्रथम वर्ष कला सत्र-2 या वर्गासाठी अर्थशास्त्र: 'भारतीय आर्थिक पर्यावरण' हा विषय सामान्य स्तरावर ऐच्छिक स्वरूपाचा आहे. सुधारित अभ्यासक्रमानुसार प्रथम वर्ष कला (एफ.वाय.बी.ए.) सत्र-2 या वर्गासाठी लिहिलेले 'भारतीय आर्थिक पर्यावरण' हे क्रमिक पुस्तक व संदर्भ ग्रंथ आहे. सदर पुस्तक पूर्ण करताना अनेक संदर्भ ग्रंथ, नियतकालिके, वेबसाइटस यांचा आधार घेतला आहे. पुस्तकाची भाषा साधी व समजण्यास सोपी आहे. ज्या-ज्या ठिकाणी योग्य मराठी शब्द मिळाले नाहीत तेथे इंग्रजी शब्दांचाच उपयोग करण्यात आला आहे. सदर पुस्तक फक्त सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या प्रथम वर्ष कला सत्र-2 या वर्गासाठी लिहिलेले असले तरी इतर विद्यापीठांच्या विद्यार्थ्यांना तसेच स्पर्धा परीक्षांना सामोरे जाणाऱ्या विद्यार्थ्यांनाही उपयुक्त आहे.
Bhartiya Aarthik Vikas 1 Paper 3 TYBA Fifth Semester - SPPU: भारतीय आर्थिक विकास १ पेपर ३ टी.वाय.बी.ए. सेमिस्टर ५ - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr D. G. Ushir Dr S. V. Tile Dr S. R. Jawale Dr S. R. Pagarतृतीय वर्ष कला शाखेसाठी अर्थशास्त्र जनरल पेपर - 3 साठी 'भारतीय आर्थिक विकास' हा विषय निर्धारित करण्यात आला आहे. सर्वच देशांमधील सरकारांचा आर्थिक विकासाकडे बघण्याचा सध्याचा दृष्टिकोन लक्षात घेऊन अभ्यास मंडळाने अर्थशास्त्राच्या विद्यार्थ्यांना आर्थिक विकास आणि आर्थिक वृद्धीच्या संकल्पना समजणे आवश्यक आहे हे लक्षात घेऊन नवीन अभ्यासक्रमांमध्ये भारतीय आर्थिक विकास हा स्वतंत्र पेपर सामान्य स्तरावर आणला आहे. आर्थिक वृद्धी व विकास संकल्पनांचा अर्थ, गरज, महत्त्व, त्यांचे निर्देशक, दोघांमधील फरक इत्यादी बाबींचे सविस्तर विवेचन या पुस्तकामध्ये करण्यात आलेले आहे. नेहमीप्रमाणे पुस्तकाची भाषा अत्यंत ओघवती आणि विद्यार्थ्यांना सहजपणे कळेल आहे.
Bhartiya Aarthik Vikas 2 Paper 3 TYBA Sixth Semester - SPPU: भारतीय आर्थिक विकास २ पेपर ३ टी.वाय.बी.ए. सेमिस्टर ६ - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr D. G. Ushir Dr S. V. Tile Dr S. R. Jawale Dr S. R. Pagarतृतीय वर्ष कला शाखेसाठी अर्थशास्त्र सामान्य स्तर-3 (जी-3) सत्र 5 आणि 6 साठी भारतीय आर्थिक विकास हा विषय निर्धारित करण्यात आला आहे. या पाठ्यपुस्तकामध्ये नवीन अभ्यासक्रमांमध्ये अनेक नवीन सिद्धान्त आणि घटक घेण्यात आले आहेत. त्या सर्व घटकांचे सविस्तरपणे विश्लेषण या पुस्तकामध्ये मांडण्यात आलेले आहे. नेहमीप्रमाणे पुस्तकाची भाषा अत्यंत ओघवती आणि विद्यार्थ्यांनी सहजपणे कळेल अशी ठेवण्यात आलेली आहे. सदर पुस्तक सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या अभ्यासक्रमानुसार लिहिलेले असले तरी महाराष्ट्रामधील सर्व विद्यापीठांच्या अर्थशास्त्राचा अभ्यास करणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी त्याचप्रमाणे स्पर्धा परीक्षांचा अभ्यास करणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी हे पुस्तक उपयुक्त आहे.
Bhartiya Arthavyavstha Paper-1 ani Paper-2 First Semester FYBA New NEP Syllabus - SPPU: भारतीय अर्थव्यवस्था पेपर-१ आणि पेपर-२ प्रथम सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr Sunil Ugale Dr Amol Gaikwad Dr Manisha Aher"भारतीय अर्थव्यवस्था: पेपर-१ आणि पेपर-२" पुस्तक हे सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या (SPPU) नवीन राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण (NEP) 2020 अंतर्गत तयार करण्यात आलेले पुस्तक आहे. हे पुस्तक भारतीय अर्थव्यवस्थेच्या प्रमुख मुद्द्यांवर सखोल प्रकाश टाकते, जसे की अर्थव्यवस्थेचा अर्थ, विकसित व विकसनशील अर्थव्यवस्थांचे वैशिष्ट्य, तसेच भारतीय अर्थव्यवस्थेचा विकसनशील देश म्हणून अभ्यास. यामध्ये कृषी, उद्योग आणि सेवा क्षेत्रातील योगदान, लोकसंख्या व मानव संसाधनाचे महत्त्व, आणि पायाभूत सुविधांचा विकास यांचे सविस्तर वर्णन आहे. विद्यार्थ्यांना अर्थशास्त्राचे मूलभूत संकल्पना समजून घेण्यास मदत करणारे हे पुस्तक, अल्प व दीर्घकालीन आर्थिक धोरणांचे विवेचन करते. यामध्ये भारताच्या आर्थिक विकासातील अडथळे, संधी आणि भविष्यातील मार्ग यावरही सखोल विचार करण्यात आला आहे. स्पर्धा परीक्षांसाठी उपयुक्त आणि अभ्यासासाठी मार्गदर्शक ठरणारे हे पुस्तक विद्यार्थ्यांसाठी महत्त्वपूर्ण साधन आहे.
Bhartiya Arthavyavstha Paper-3 ani Paper-4 Second Semester FYBA New NEP Syllabus - SPPU: भारतीय अर्थव्यवस्था पेपर-३ आणि पेपर-४ दुसरे सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr Sunil Ugale Dr Amol Gaikwad Dr Manisha Aher Dr Savita Sawant"भारतीय अर्थव्यवस्था - पेपर-3 आणि पेपर-4" हे पुस्तक सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या NEP-2020 अभ्यासक्रमानुसार रचले गेले आहे. यामध्ये भारतातील आर्थिक नियोजन, महाराष्ट्राची अर्थव्यवस्था, दारिद्र्य, विषमता, बेरोजगारी आणि आर्थिक विकासाचे विविध पैलू सविस्तरपणे मांडले आहेत. नियोजनाची उद्दिष्टे, नीती आयोगाची भूमिका, तसेच पंचवार्षिक योजनांचे यश-अपयश यांचा अभ्यास पुस्तकात समाविष्ट आहे. महाराष्ट्राच्या अर्थव्यवस्थेतील सहकारी चळवळ, प्रादेशिक असंतुलन, पाणी व्यवस्थापन, आणि रोजगार निर्मितीवरील चर्चाही विस्तृतपणे आहे. पुस्तकात आर्थिक असमानता, सामाजिक न्याय, आणि शाश्वत विकास यासंदर्भातील उपाय सुचवण्यात आले आहेत. आर्थिक धोरणांचे परिणाम, क्षेत्रीय विकास, आणि ग्रामीण-शहरी समस्या या घटकांवरही भर देण्यात आला आहे. पुस्तकाची भाषा सोपी व मुद्देसूद असून विद्यार्थ्यांना भारताच्या आर्थिक यंत्रणेचा सखोल अभ्यास करण्यासाठी हे उपयुक्त ठरते. यामध्ये सैद्धांतिक तसेच प्रात्यक्षिक भागांचा अंतर्भाव असून, विद्यार्थी आणि संशोधकांसाठी एक उत्कृष्ट मार्गदर्शक आहे.
Bhartiya Arthik Dhoran-1 First Semester FYBA New NEP Syllabus - SPPU: भारतीय आर्थिक धोरण-१ प्रथम सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr Sunil Ugale Dr Deepak Kare Dr Amol Gaikwad Dr Manisha Aherसावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या (SPPU) नवीन राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण (NEP) 2020 अंतर्गत प्रथम वर्ष बी.ए. (FYBA) अभ्यासक्रमात भारतीय आर्थिक धोरणाचा समावेश करण्यात आला आहे. या अभ्यासक्रमाचा उद्देश विद्यार्थ्यांना भारतीय अर्थव्यवस्थेचा मूलभूत अभ्यास, त्यातील तत्त्वे, संरचना, व कार्यप्रणाली समजून घेण्यासाठी प्रोत्साहन देणे आहे. आर्थिक धोरणाच्या माध्यमातून भारतातील अर्थव्यवस्थेची संघराज्यीय रचना, आर्थिक हक्क, व धोरणात्मक दृष्टिकोन यांची विस्तृत माहिती देण्यात येते. विद्यार्थ्यांना अर्थव्यवस्थेची ऐतिहासिक पार्श्वभूमी, आर्थिक सुधारणा, व त्याचे भारताच्या सामाजिक-आर्थिक व राजकीय विकासामधील महत्त्व समजते. हा अभ्यासक्रम केवळ शैक्षणिक ज्ञान देण्यावर मर्यादित नसून, विद्यार्थ्यांमध्ये आर्थिक मूल्यांचा आदर, आर्थिक समता, व विकासात्मक संकल्पना रुजविण्याचा उद्देश आहे. अभ्यासक्रमामध्ये राष्ट्रीय विकास, आर्थिक सुधारणा, व आर्थिक समतेसारख्या मुद्द्यांवर विशेष भर दिला जातो. भारतीय आर्थिक धोरणाचे महत्त्व केवळ शैक्षणिक नाही, तर जागरूक नागरिक आणि आर्थिक दृष्टिकोनाने सशक्त देश घडविण्यासाठी आवश्यक आहे. NEP 2020 अंतर्गत हा अभ्यासक्रम विद्यार्थ्यांना राष्ट्रीय आणि जागतिक स्तरावर सक्षम नागरिक बनविण्यासाठी उपयुक्त ठरेल.
Bhartiya Arthik Dhoran-2 Second Semester FYBA New NEP Syllabus - SPPU: भारतीय आर्थिक धोरण-२ दुसरे सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr Sunil Ugale Dr Deepak Kare Dr Amol Gaikwad Dr Manisha Aher"भारतीय आर्थिक धोरण-2" या दस्तऐवजामध्ये भारताच्या लोकसंख्या, रोजगार, आर्थिक धोरणे आणि दारिद्र्य यासंबंधीचे मुद्दे उलगडले आहेत. शैक्षणिक उद्दिष्टांसाठी हा दस्तऐवज तयार करण्यात आला असून तो NEP अभ्यासक्रमावर आधारित आहे. त्यात लोकसंख्या वाढ, तिचा आर्थिक विकासावर होणारा प्रभाव, लोकसंख्या नियंत्रण धोरणे, दारिद्र्याची कारणे, उपाययोजना यांचा सखोल आढावा घेतला आहे. व्यावसायिक विभाजन, ग्रामीण-शहरी वितरण, वयोमानानुसार लोकसंख्येचे स्वरूप आणि मानवी भांडवलनिर्मितीवर देखील भर दिला आहे. दस्तऐवजातून भारताच्या प्रगतीसाठी आवश्यक धोरणांचा, लोकसंख्येचा दृष्टीने आर्थिक लाभ आणि आव्हाने यांचा विचार मांडण्यात आला आहे. दस्तऐवजातील मुद्दे विद्यार्थ्यांना भारतातील आर्थिक परिप्रेक्ष्य समजून घेण्यास मदत करतात.
Bhartiya Chitrapat Ani Rajkaran First Semester FYBA New NEP Syllabus - RTMNU: भारतीय चित्रपट आणि राजकारण पहिले सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ
by Dr Pravin Shriram Bhagdikar‘भारतीय चित्रपट आणि राजकारण’ या पुस्तकात भारतीय चित्रपटांचा देशाच्या जडणघडणीतील सहभाग आणि राजकारणावरील त्याचा प्रभाव यांचा अभ्यास केला आहे. स्वातंत्र्योत्तर काळात चित्रपटांनी राष्ट्र उभारणीत मोलाची भूमिका निभावली, सामाजिक समस्या व बदलत्या विचारसरणीला सामोरे जाण्याचा प्रयत्न केला. ‘दो बिघा जमीन’ आणि ‘मदर इंडिया’ यांसारख्या चित्रपटांनी सामाजिक विषमतेवर प्रकाश टाकला, तर ‘नया दौर’ने आधुनिकीकरणाचे महत्त्व सांगितले. जागतिकीकरण आणि भांडवलशाहीच्या प्रभावामुळे चित्रपटांमध्ये मोठे बदल झाले, कथानके बदलली आणि विषय निवडण्याचे स्वातंत्र्य कमी झाले. ‘कभी खुशी कभी गम’ मध्ये भारतीय संस्कृती आणि मूल्यांचे महत्त्व दर्शवण्यात आले आहे. नक्षलवादावरील चित्रपटांनी सामाजिक समस्या व त्यांवरील उपाय दर्शवले आहेत, तर काही चित्रपट दहशतवादाच्या समस्यांवर प्रकाश टाकतात.
Bhartiya Dnyan Pranali First Semester FYBA New NEP Syllabus - RTMNU: भारतीय ज्ञान प्रणाली पहिले सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ
by Dr Nalini Ishwardas Borkarभारतीय ज्ञान प्रणाली हे पुस्तक भारतीय ज्ञान प्रणालीच्या विविध पैलूंवर प्रकाश टाकते. यात प्राचीन भारतीय तत्त्वज्ञान, विज्ञान, गणित, योग, आयुर्वेद, कला आणि संस्कृती यांचा सखोल अभ्यास केला आहे. भारतीय शिक्षण परंपरा आणि तत्त्वज्ञानाचे स्वरूप, तसेच वेद, उपनिषदे, आणि अन्य ग्रंथांमधील तत्त्वज्ञानाचा आधुनिक जगाशी असलेला संबंध यात स्पष्ट करण्यात आला आहे. ग्रामीण आणि शहरी भागातील शिक्षण पद्धती, गुरुकुल आणि आधुनिक शिक्षण प्रणाली यांचा तुलनात्मक अभ्यास देखील पुस्तकात समाविष्ट आहे. विद्यार्थी-अनुकूल भाषाशैली आणि सुसंगत उदाहरणांच्या मदतीने संकल्पना स्पष्ट करण्यात आल्या आहेत, त्यामुळे अभ्यासक आणि संशोधकांसाठी हे पुस्तक उपयुक्त ठरते.
Bhartiya Dnyanpranali First Semester FYBA New NEP Syllabus - SPPU: भारतीय ज्ञानप्रणाली प्रथम सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr Neeta Suresh Mohite Dr Dnyandev Laxman Nitve Dr Rupali Bipin Sheth Dr Manisha Deepak Puranikसावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या (SPPU) नवीन राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण (NEP) 2020 अंतर्गत प्रथम वर्ष बी.ए. (FYBA) अभ्यासक्रमात भारतीय ज्ञानप्रणाली अभ्यासक्रम समाविष्ट केला आहे. भारतीय ज्ञान परंपरा या पुस्तकात भारताच्या प्राचीन आणि समृद्ध ज्ञानप्रणालीचा अभ्यास सखोलपणे मांडला आहे. या ज्ञानप्रणालीमध्ये वेद, उपनिषद, दर्शन शास्त्रे, आयुर्वेद, योग आणि खगोलशास्त्र यांचा समावेश असून, मानवी जीवनाच्या सर्व पैलूंवर प्रकाश टाकणारी ही परंपरा विज्ञान, तत्त्वज्ञान आणि अध्यात्म यांचा समन्वय साधते. पुस्तकात भारताच्या सांस्कृतिक वारशाचा आढावा घेत, आधुनिक शिक्षण पद्धतीशी त्याचा मेळ घालण्याचा प्रयत्न केला आहे. विद्यार्थ्यांसाठी तसेच भारतीय ज्ञानप्रणालीवर संशोधन करू इच्छिणाऱ्यांसाठी हे पुस्तक उपयुक्त ठरते. साधी व सोपी भाषा आणि मुद्देसूद मांडणी यामुळे वाचकांना हे पुस्तक समजण्यास आणि विचारशील बनण्यासाठी प्रेरित करते.
Bhartiya Madhyam Vyavsaye
by Vanita Kohli-KhandekarThe Indian Media Business, Fourth Edition gives you detailed analysis, perspective and information on eight segments of the media business in India—print, TV, film, radio, music, digital, outdoor, and events. It presents the business history, current dynamics, regulation, economics, technology, valuations, case studies, trends (Indian and global) and a clear sense of how the business operates. This book is a must-read for media professionals, students and for those planning to invest in the Indian media and entertainment business. The outstanding feature of the fourth edition is a new chapter on digital media—arguably, the first ever look at digital media from a comprehensive business perspective. This looks at everything from history to business dynamics and the major issues digital media faces in India. This edition tackles regulation with more detail than any of the previous ones. There is one large case study on the quality of regulation in India and several caselets such as the ones on copyright law, defamation law and how it works for social media. This edition also contains more caselets than the previous editions. There are caselets on the changes in readership methodology, on the trouble with news broadcasting and on the rising power of Hindi newspapers and the impact of digital on both print and TV among others.
Bhartiya Musalman: भारतीय मुसलमान
by Shree Vasant Nagarkarप्रा. मुजीब लिखित "The Indian Muslims" या पुस्तकाचा संक्षिप्त अनुवाद भारतीय मुसलमान हा आहे. ब्रिटिश अमदानीत आणि त्यानंतर जे इतिहास लिहिले गेले त्यांनाही हा नियम लागू आहे. अशा प्रकारच्या इतिहासांची किंवा विशिष्ट ऐतिहासिक घटना अथवा प्रश्न यावर लिहिल्या गेलेल्या प्रबंधांची सर्वसामान्य चर्चा करणे येथे अप्रस्तुत होईल. हा ग्रंथ हिंदी मुसलमानांवर लिहिलेला असल्यामुळे एक गोष्ट नमूद करावीशी वाटते. तुरळक अपवाद वगळता मुसलमान इतिहासकारांनी निष्पक्षदृष्टी ठेवलेली दिसत नाही. त्यामुळे आजवर मुसलमान समाजाचे व्यक्‍तिमत्व, त्यांचे प्रश्न आणि यशापयश यांचे संपूर्ण आकलन होऊ शकलेले नाही. प्रस्तुत ग्रंथाची मोठी व्याप्‍ति पाहता उपलब्ध साधनांचा साकल्याने अभ्यास करणे आवश्यक असूनही ते लेखकाच्या आवाक्याबाहेरचे काम होते.
Bhartiya Puralekhagar First Semester FYBA New NEP Syllabus - RTMNU: भारतीय पुरालेखागार पहिले सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज नागपूर विद्यापीठ
by Dr Raghunath R. Borkarपुस्तक भारतीय पुरालेखागार हे भारतातील अभिलेखागारांच्या इतिहास, संकल्पना आणि उपयोग यावर आधारित आहे. यामध्ये अभिलेखागार म्हणजे काय, त्यांची व्याख्या, प्रकार आणि त्यांचा उपयोग यासंबंधी सखोल माहिती दिली आहे. भारतात अभिलेखागार कशा प्रकारे विकसित झाले, तसेच विविध प्रकारचे अभिलेख, त्यांचे व्यवस्थापन आणि त्यांच्या उपयोगाचे विविध पैलू या पुस्तकात चर्चिले गेले आहेत. महाराष्ट्रातील मुंबई व नागपूर अभिलेखागार यांचा स्वतंत्रपणे आढावा घेतला आहे. तसेच खाजगी अभिलेखागारांचे महत्त्व आणि त्यांची वैशिष्ट्ये यावरही चर्चा केली आहे. ऐतिहासिक नोंदी आयोग आणि भारतातील सर्वोत्तम संग्रहालयांवरही प्रकाश टाकण्यात आला आहे. हे पुस्तक संशोधक, विद्यार्थी तसेच अभिलेखागार व्यवस्थापन क्षेत्रातील अभ्यासकांसाठी उपयुक्त आहे.
Bhartiya Rashtriy Chalval (1885-1947) Paper 3 TYBA Fifth Semester - SPPU: भारतीय राष्ट्रीय चळवळ (१८८५-१९४७) पेपर ३ टी.वाय.बी.ए. सेमिस्टर ५ - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr Ganesh D. Rautतृतीय वर्ष कला शाखेच्या पाचव्या सेमिस्टरसाठी 'भारतीय स्वातंत्र्य चळवळ (1885-1947)' हे पाठ्यपुस्तक आहे. निराली प्रकाशनच्या वतीने हे पाठ्यपुस्तक प्रकाशित होत आहे. हे पाठ्यपुस्तक नुसतेच पाठ्यपुस्तक म्हणून न वापरता ते संदर्भ ग्रंथ म्हणून कसे वापरता येईल याचा विचार केला आहे. विद्यार्थी, शिक्षक, पत्रकार, स्पर्धा परीक्षांना बसणारे विद्यार्थी या सर्वांचा विचार करून हे पाठ्यपुस्तक तयार करण्यात आले आहे. पाठ्यपुस्तकांना असणारी पृष्ठमर्यादा लक्षात घेऊन सदर पुस्तकाची रचना केली आहे. अधिकाधिक चित्रे, अधिक संदर्भ, नवी माहिती यांच्या आधारे पाठ्यपुस्तक अधिकाधिक उपयुक्त करण्याचा प्रयत्न केला आहे.
Bhartiya Rashtriya Chalval (1857-1920) First Semester FYBA New NEP Syllabus - SPPU: भारतीय राष्ट्रीय चळवळ (१८५७-१९२०) प्रथम सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr Ganesh Pandharinath Bhameसावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाच्या (SPPU) नवीन राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण (NEP) 2020 अंतर्गत प्रथम वर्ष बी.ए. (FYBA) अभ्यासक्रमात भारतीय राष्ट्रीय चळवळ (1857-1920) अभ्यासक्रम समाविष्ट केला आहे. अभ्यासक्रमामध्ये विद्यार्थ्यांना 1857 च्या उठावापासून 1920 पर्यंतच्या भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीच्या विविध टप्प्यांची सखोल ओळख करून देते. पुस्तकात 1857 च्या उठावाच्या पार्श्वभूमी, कारणे, स्वरूप, व परिणामांसह बंगाल, उत्तर भारत, पश्चिम भारत, आणि दक्षिण भारतातील महत्त्वाच्या उठावांचा तपशीलवार आढावा घेतला आहे. याशिवाय, ब्रह्मो समाज, सत्यशोधक समाज, प्रार्थना समाज यांसारख्या सामाजिक आणि धार्मिक सुधारणा चळवळींचे वर्णन केले आहे. भारतीय राष्ट्रवादाचा उदय, राष्ट्रीय काँग्रेसची स्थापना, मवाळ आणि जहाल युग, आणि क्रांतिकारी चळवळींचा इतिहासही पुस्तकात समाविष्ट आहे. हे पुस्तक फक्त सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठातील विद्यार्थ्यांसाठीच नाही, तर इतर विद्यापीठांच्या विद्यार्थ्यांसाठी आणि स्पर्धा परीक्षेच्या तयारीसाठीही उपयुक्त आहे.
Bhartiya Rashtriya Chalval (1920-1950) Second Semester FYBA New NEP Syllabus - SPPU: भारतीय राष्ट्रीय चळवळ (१९२०-१९५०) दुसरे सत्र एफ.वाय.बी.ए. नवीन एन.इ.पी. अभ्यासक्रम - सावित्रीबाई फुले पुणे यूनिवर्सिटी
by Dr Ganesh Pandharinath Bhameभारतीय राष्ट्रीय चळवळ (1920-1950) ही स्वातंत्र्यासाठी झालेल्या जनआंदोलनांची गाथा आहे. या कालखंडात असहकार चळवळ, सविनय कायदेभंग चळवळ, भारत छोडो आंदोलन, आणि क्रांतिकारी चळवळींनी स्वातंत्र्यलढ्याला नवे आयाम दिले. महात्मा गांधींच्या नेतृत्वाखाली शांततामय आणि अहिंसक मार्गाने ब्रिटिश सत्तेविरोधात मोठ्या प्रमाणावर जनतेने आंदोलन केले. शेतकरी, कामगार, दलित, स्त्रिया आणि तरुणवर्ग यांनी या लढ्यात मोलाचे योगदान दिले. तसेच, सामाजिक आणि आर्थिक विषमता मिटवण्यासाठी सुधारक चळवळींना चालना मिळाली. संविधान निर्मिती, सांप्रदायिकतेचा उदय, आणि देशाची फाळणी या घडामोडींनी भारताच्या स्वातंत्र्यप्राप्तीला दिशा दिली. ही चळवळ केवळ स्वातंत्र्यासाठी नव्हती, तर ती भारतीय जनतेच्या आत्मसन्मान, एकता आणि स्वाभिमानाची जागृती होती. हे पुस्तक विद्यार्थ्यांना स्वातंत्र्यलढ्याच्या विविध पैलूंशी परिचित करून देण्यासाठी आणि राष्ट्रभावना प्रेरित करण्यासाठी मार्गदर्शक ठरते.